Θέματα Χρηματοπιστωτικού Τομέα

Σε εφαρμογή τέθηκε ήδη η ειδική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους «ΓΕΦΥΡΑ 2», που ρυθμίζεται στα άρθρα 64-77 του Ν. 4790/2021 (ΦΕΚ Α’ 48/31.03.2021). Πρόκειται για το Πρόγραμμα επιδότησης για χρονικό διάστημα 8 μηνών εξυπηρετούμενων και μη δανείων επιχειρήσεων που έχουν αποδεδειγμένα πληγεί και για τον λόγο αυτό ενταχθεί στα έκτακτα μέτρα προστασίας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορωνοϊού COVID-19. Επιλέξιμα είναι τόσο τα φυσικά πρόσωπα που είναι ενεργοί ελεύθεροι επαγγελματίες ή επιτηδευματίες ή εταίροι προσωπικών ή κεφαλαιουχικών εταιρειών, όσο και τα ενεργά νομικά πρόσωπα, τα οποία συνιστούν μικρή, πολύ μικρή ή μεσαία επιχείρηση, υπό την προϋπόθεση α) ότι η δραστηριότητά τους υπάγεται στις πληττόμενες από τον COVID-19, σύμφωνα με υπουργικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί ή θα εκδοθούν έως την ημερομηνία λήξης του προγράμματος και β) ότι παρουσίασαν μείωση ίση ή μεγαλύτερη του 20% μεταξύ των εσόδων των ημερολογιακών ετών 2019 και 2020. Κατά τα λοιπά, στην παράγραφο 4 του άρθρου 64 του Ν. 4790/2021 ορίζονται οι περιπτώσεις των επιχειρήσεων που αποκλείονται της επιδότησης. Επιπλέον, στην ίδια παράγραφο τίθενται τα απαιτούμενα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, τα οποία θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά και τα οποία κατ’ ανώτατο όριο ενδεικτικά σχηματοποιούνται στους κάτωθι συνημμένους αναλυτικούς πίνακες της ΕΓΔΙΧ. Πέραν των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, για τα φυσικά πρόσωπα τίθεται πρόσθετο κριτήριο που αφορά το ύψος των υποψήφιων προς επιδότηση οφειλών ανά πιστωτή.

Ας σημειωθεί ότι ο χαρακτηρισμός των οφειλών ως εξυπηρετούμενων, μη εξυπηρετούμενων ή καταγγελμένων και η επιλεξιμότητα του αιτούντος λαμβάνει χώρα ανά πιστωτή.

Σε ό, τι αφορά τη διαδικασία, απαιτείται η υποβολή αίτησης στην ειδική πλατφόρμα ΓΕΦΥΡΑ 2 έως και την 9^η Μαΐου 2021. Σε πρώτο στάδιο ανακτώνται αυτόματα τα στοιχεία του αιτούντος από τη βάση δεδομένων της Φορολογικής Διοίκησης και ακολούθως διαβιβάζεται η αίτηση στους χρηματοδοτικούς φορείς. Στη συνέχεια κρίνεται η επιλεξιμότητα του οφειλέτη για να ακολουθήσει η έγκριση καταβολής της συνεισφοράς, η γνωστοποίησή της στα αρμόδια όργανα και η έναρξη της καταβολής. Το ύψος της συνεισφοράς του Δημοσίου καθορίζεται:

α) για τα εξυπηρετούμενα δάνεια και τα μη εξυπηρετούμενα με καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών σε ποσοστό 90% της μηνιαίας δόσης για το πρώτο τρίμηνο, 80% για το δεύτερο τρίμηνο και 70% για τους δύο τελευταίους μήνες, β) για τις οφειλές που παρουσίαζαν καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών στις 31.12.2020 για το πρώτο τρίμηνο σε ποσοστό 80% της μηνιαίας δόσης, για το δεύτερο τρίμηνο σε ποσοστό 70% και για τους δύο τελευταίους μήνες σε ποσοστό 60% και γ) για τις οφειλές που παρουσίαζαν καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών στις 31.12.2020 και επιπλέον είχαν καταγγελθεί μέχρι την ημερομηνία αυτή από τον χρηματοδοτικό φορέα και πάντως όχι νωρίτερα από τις 31.12.2018, ακόμα και αν στη συνέχεια ακολούθησε ρύθμιση αυτών, για το πρώτο τρίμηνο σε ποσοστό 50% της μηνιαίας δόσης, για το δεύτερο τρίμηνο σε ποσοστό 40% και για τους δύο τελευταίους μήνες σε ποσοστό 30%.

Τέλος, όπως ακριβώς και με το Πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ 1 διά του οποίου επιδοτήθηκαν πληττόμενα φυσικά πρόσωπα για την προστασία της πρώτης κατοικίας τους, αντίστοιχα προβλέπεται και στο Πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ 2 η αναδρομική έκπτωση του οφειλέτη από το Πρόγραμμα μεταξύ άλλων και στην περίπτωση που δεν καταβάλλει εμπρόθεσμα το ποσό οφειλής που βαρύνει τον ίδιο (με περιθώριο μη καταβολής μίας δόσης), καθώς και στην περίπτωση που δεν παραμείνει ενήμερος κατά το «χρονικό διάστημα παρακολούθησης», που ακολουθεί την περίοδο επιδότησής του και το οποίο διαρκεί 6, 12 ή 18 μήνες ανάλογα με την κατηγορία των ρυθμιζόμενων οφειλών.

Επισυνάπτονται οι συγκεντρωτικοί πίνακες της ΕΓΔΙΧ, στους οποίους τίθενται ανά κατηγορία ενδεικτικά τα ανώτατα όρια των απαιτούμενων εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων των πληττομένων επιχειρήσεων

Αντωνία Καρδαμάκη- Δικηγόρος -MΔΕ Αστικού, Αστικού Δικονομικού & Εργατικού Δικαίου.

 

Επιλέξιμα είναι φυσικά πρόσωπα, που έχουν, είτε τα ίδια, είτε ο σύζυγος, ή εξαρτώμενο μέλος αποδεδειγμένα πληγεί και για τον λόγο αυτό ενταχθεί στα ληφθέντα μέτρα στο πλαίσιο του κορωνοϊού COVID-19.Ειδικότερα πληγέντες θεωρούνται όλοι όσοι υπέστησαν ουσιαστικά μείωση των εισοδημάτων τους λόγω κορωνοϊού  τόσο  εργαζόμενοι  του ιδιωτικού τομέα, όσο και ελεύθεροι επαγγελματίες ή φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, άνεργοι ή μακροχρόνια άνεργοι αλλά και  φυσικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι έλαβαν μειωμένο μίσθωμα .

Η υποβολή της  αίτησης για τη χορήγηση συνεισφοράς δημοσίου στην αποπληρωμή των δανειακών  υποχρεώσεων θα πρέπει να υποβληθεί  εντός αποσβεστικής προθεσμίας έως και τις 30 Σεπτεμβρίου 2020 και η συνολική διαδικασία της αίτησης θα πρέπει να ολοκληρωθεί ως τις 31.12.2020 το αργότερο. Σε περίπτωση περισσότερων συγκύριων επί της κύριας κατοικίας, αρκεί να υποβληθεί αίτηση από έναν από αυτούς.

Το ύψος της ανέρχεται από 30% ως και 90% ανάλογα με την καθυστέρηση που εμφάνιζαν τα δάνεια ως προς την πληρωμή τους το Φεβρουάριο του 2020 , επιβραβεύοντας ουσιαστικά με τα υψηλότερα ποσοστά συνεισφοράς τους συνεπέστερους των δανειοληπτών

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η  Οδηγία (ΕΕ) 2019/1023 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 περί πλαισίου για την προληπτική αναδιάρθρωση, την απαλλαγή από τα χρέη και τις ανικανότητες ή την έκπτωση οφειλετών, καθώς και περί μέτρων βελτίωσης των διαδικασιών αυτών, και για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 . Στόχος της ως άνω  Οδηγίας είναι να συμβάλει στην εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να άρει εμπόδια στην άσκηση θεμελιωδών ελευθεριών, όπως η ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων και η ελευθερία εγκατάστασης, τα οποία απορρέουν από διαφορές μεταξύ των εθνικών δικαίων και διαδικασιών για την προληπτική αναδιάρθρωση, την αφερεγγυότητα, την απαλλαγή από τα χρέη και την ανικανότητα ή την έκπτωση Η  Οδηγία ,σύμφωνα με το προοίμιο της, στοχεύει να  διασφαλίσει  ότι οι βιώσιμες επιχειρήσεις και οι επιχειρηματίες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες θα έχουν πρόσβαση σε αποτελεσματικά εθνικά πλαίσια προληπτικής αναδιάρθρωσης τα οποία θα τους επιτρέψουν να συνεχίσουν τη λειτουργία · ότι οι έντιμοι αφερέγγυοι ή υπερχρεωμένοι επιχειρηματίες θα μπορούν να απαλλάσσονται πλήρως από τα χρέη τους μετά από εύλογο διάστημα που θα τους προσφέρει μια δεύτερη ευκαιρία· και ότι θα βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών αναδιάρθρωσης, αφερεγγυότητας και απαλλαγής από το χρέος, ιδίως περιορίζοντας τη διάρκειά τους. Μάλιστα, τα πλαίσια προληπτικής αναδιάρθρωσης θα πρέπει πρωτίστως να παρέχουν στους οφειλέτες τη δυνατότητα αποτελεσματικής αναδιάρθρωσης σε πρώιμο στάδιο, αποφεύγοντας την αφερεγγυότητα και περιορίζοντας την άνευ λόγου εκκαθάριση βιώσιμων επιχειρήσεων, αποτρέποντας παράλληλα  τη συσσώρευση μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η εξάλειψη των εμποδίων στην αποτελεσματική και προληπτική αναδιάρθρωση βιώσιμων οφειλετών που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες συμβάλλει ,σύμφωνα με την Οδηγία, στην ελαχιστοποίηση των απωλειών θέσεων εργασίας και των ζημιών για τους πιστωτές στην αλυσίδα εφοδιασμού, διαφυλάσσει την τεχνογνωσία και τις δεξιότητες, και συνεπώς ωφελεί την οικονομία ευρύτερα. Η διευκόλυνση της απαλλαγής των επιχειρηματιών από τα χρέη τους αποτρέπει τον αποκλεισμό τους από την αγορά εργασίας και τους προσφέρει τη δυνατότητα να κάνουν ένα νέο επιχειρηματικό ξεκίνημα διδασκόμενοι από τις εμπειρίες του παρελθόντος. Εξάλλου, η συντόμευση των διαδικασιών αναδιάρθρωσης θα έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερα ποσοστά ανάκτησης για τους πιστωτές και τις επιχειρήσεις τους, καθώς η πάροδος του χρόνου συνήθως δεν επιφέρει παρά περαιτέρω μείωση αξίας εις βάρος του οφειλέτη ή της επιχείρησης του. Τέλος, μια αποτελεσματική διαδικασία αναδιάρθρωσης, αφερεγγυότητας και απαλλαγής θα επιτρέψει , σύμφωνα με την Οδηγία,  καλύτερη εκτίμηση των κινδύνων που ενέχουν οι αποφάσεις χορήγησης και λήψης πιστώσεων και θα εξομαλύνουν την προσαρμογή των αφερέγγυων ή υπερχρεωμένων οφειλετών, ελαχιστοποιώντας το κοινωνικό και οικονομικό κόστος που συνεπάγεται η διαδικασία απομόχλευσής τους. Τα κράτη μέλη θα δύνανται να διατηρούν ή να θεσπίζουν στις εθνικές έννομες τάξεις τους και άλλα πλαίσια προληπτικής αναδιάρθρωσης πέραν εκείνων της ως άνω Οδηγίας.

Κούρεμα οφειλών από καταναλωτικά και επισκευαστικά δάνεια κατά 83%. Πέντε χρόνια μηδενικές καταβολές λόγω αδυναμίας πληρωμής. Υποχρέωση καταβολής συνολικού ποσού 44.371,86€ από σύνολο οφειλών 263.117,66 € προκειμένου  να διασωθεί η κύρια κατοικία, σε 240 ισόποσες μηνιαίες καταβολές ποσού 184,886 € κάθε μία. Εξαίρεση εκποίησης και ποσοστού 50% από έτερη κατοικία που παραχωρείται δωρεάν στους γονείς της αιτούσας. Ένσταση δόλου. Κρίσιμος χρόνος ο χρόνος σύναψης των συμβάσεων. Η αδυναμία της αιτούσας δεν οφείλεται σε δόλο, αφού, όπως προέκυψε, η οικονομική κατάστασή της επιδεινώθηκε σε χρόνο μεταγενέστερο από τη σύναψη των συμβάσεων με τις πιστώτριες, γεγονός το οποίο δεν μπορούσε να προβλέψει κατά τη σύναψή τους.

Σύμφωνα με το αρ 15 περ.α  του ν. 4611/2019 κατά τη διάρκεια της ρύθμισης των οφειλών προς του Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ,εφ΄όσον τηρούνται οι όροι αυτής και οι λοιποί όροι σύμφωνα με τις διατάξεις του ως άνω νόμου, αναστέλλεται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη. Όσον αφορά  ,δε, το μέτρο της κατάσχεσης εις χείρας τρίτων, που έχει επιβληθεί στους οφειλέτες για τη διασφάλιση των απαιτήσεων των ΦΚΑ,αίρεται με την υπαγωγή του οφειλέτη σε καθεστώς ρύθμισης, κατόπιν σχετικού αιτήματος. Αποδιδόμενα ποσά από κατασχέσεις εις χείρας τρίτων που είχαν επιβληθεί πριν την υπαγωγή σε καθεστώς ρύθμισης, λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη τρεχουσών δόσεων της ρύθμισης.

Το ίδιο ,ωστόσο, δεν συμβαίνει με τις ρυθμίσεις οφειλών προς το Δημόσιο . Και τούτο διότι με ρητή σχετική ρύθμιση στο άρ 104 του αυτού ως άνω νόμου 4611/2019 ορίζεται ότι η υπαγωγή και συμμόρφωση στη ρύθμιση οφειλών προς το Φορολογική Διοίκηση αναστέλλει τη λήψη αναγκαστικών μέτρων και τη συνέχιση της αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών και ακινήτων. Ωστόσο, η αναστολή αυτή δεν ισχύει για κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ,ακόμα και αν  έχουν μόνο εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες,   τα δε αποδιδόμενα ποσά  από αυτές λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της ρύθμισης , εφόσον δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.

Η διαφορετική αντιμετώπιση των κατασχέσεων εις χείρας τρίτων ανάμεσα στις οφειλές προς τους ΦΚΑ και αυτές προς  τη Φορολογική Διοίκηση δημιουργεί σοβαρά ζητήματα σε όσους ρυθμίσουν τις  φορολογικές οφειλές τους με τρόπο ώστε η μηνιαία δόση τους να υπολείπεται του καταβαλλόμενου ποσού μηνιαίως μέσω της επιβληθείσας κατάσχεσης εις χείρας τρίτων .Με δεδομένο ότι η γραμματική διατύπωση του νόμου επιτρέπει την πίστωση των ποσών αυτών μόνο στη συγκεκριμένη ρύθμιση, εξοφλώντας με το υπερβάλλον ποσό περαιτέρω δόσεις μόνο αυτής και όχι και άλλων ρυθμίσεων, στερείται ουσιαστικά ο φορολογούμενος τη δυνατότητα να κάνει χρήση του υπερβάλλοντος ποσού πέραν της μιας δόσης  ώστε να εξοφλά ή να ρυθμίσει και   τις τρέχουσες οφειλές του(από 1.1.2019 και μετά) με άμεσο κίνδυνο να απολέσει τη νέα ρύθμιση .

Μ.Πρωτοπαπαδάκη

Με τις διατάξεις του Α Μέρους του  ν. 4611/2019 προβλέπονται  οι ρυθμίσεις οφειλών προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης  και παρέχεται η δυνατότητα  σε νομικά ή/και φυσικά πρόσωπα, ανεξάρτητα από την ύπαρξη εμπορικής ιδιότητας, τη διακοπή της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας ή/και τη διακοπή ή αλλαγή της ιδιότητας, να ρυθμίσουν  οφειλές που προέρχονται:

-από ατομικές εισφορές μη μισθωτών (ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών).
Περιλαμβάνονται μη μισθωτοί ασφαλισμένοι που έχουν υποβάλει αίτημα συνταξιοδότησης το οποίο εκκρεμεί, εφόσον δεν έχει κοινοποιηθεί η οφειλή ή, εάν έχει κοινοποιηθεί, δεν έχει παρέλθει η νόμιμη προθεσμία.
-από εργοδότες κοινών επιχειρήσεων ή/και οικοδομοτεχνικών έργων, λόγω απασχόλησης εργαζομένων
-από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει εκδοθεί σχετική καταδικαστική απόφαση ποινικού δικαστηρίου.

Στις διατάξεις της ως άνω ρύθμισης υπάγεται το σύνολο των οφειλών προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίες δημιουργήθηκαν έως και 31/12/2018.
Στη νέα ρύθμιση δύναται να υπαχθούν:

-οφειλές προς ΦΚΑ για τις οποίες έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία υπαγωγής στη ρύθμιση του Ν. 4469/2017(εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών), χωρίς να επηρεάζονται οι όροι της ρύθμισης ως προς τους λοιπούς πιστωτές που συμμετείχαν στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού, καθώς και οφειλές προς ΦΚΑ για τις οποίες εκκρεμεί η διαδικασία υπαγωγής τους στη ρύθμιση του Ν. 4469/2017, υπό την προϋπόθεση τροποποίησης των σχετικών στοιχείων της οφειλής προς ΦΚΑ στην αίτηση υπαγωγής στον εξωδικαστικό μηχανισμό.
-οφειλές προς ΦΚΑ, για τις οποίες εκκρεμεί η διαδικασία υπαγωγής τους στη ρύθμιση του Ν. 3869/2010 («Ρύθμιση των οφειλών υπερχεωμένων φυσικών προσώπων  και άλλες διατάξεις»), υπό την προϋπόθεση παραίτησης του οφειλέτη από την εν λόγω  διαδικασία μόνο για τις οφειλές προς ΦΚΑ μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στην παρούσα ρύθμιση.
-οφειλές που κατά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση τελούν σε δικαστική ή διοικητική ή εκ του νόμου αναστολή είσπραξης ή αμφισβητούνται με την άσκηση προσφυγής ή ένδικου βοηθήματος ή μέσου.
-οφειλές που έχουν ήδη υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης με παλαιότερες διατάξεις και είναι σε ισχύ. Στην περίπτωση αυτή, επέρχεται απώλεια των διευκολύνσεων της προηγούμενης ρύθμισης

Δεν εντάσσονται:

-Οφειλές προς ΦΚΑ για τις οποίες έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία υπαγωγής στη ρύθμιση του Ν. 3869/2010.
-Οφειλές από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές, στην περίπτωση που έχει εκδοθεί καταδικαστική απόφαση ποινικού δικαστηρίου σε βάρος του οφειλέτη λόγω των οφειλών αυτών.
-Οφειλές από προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης, αναγνώριση πλασματικών χρόνων ασφάλισης.

Η αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση του ανωτέρω νόμου υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο άπαξ έως και 30/9/2019.

Σχετικά με τα παραπάνω έχει εκδοθεί η Εγκύκλιος ΕΦΚΑ 24/2019

Σε συνέχεια της υπ’ αρ.  52246/3173 Υ.Α.(ΦΕΚ Β' 539/16-02-2018) αναφορικά με τις ρυθμίσεις αποπληρωμής  οφειλών  των δανειοληπτών που χορηγήθηκαν από ίδια κεφάλαια του καταργηθέντος ΟΕΚ ,εκδόθηκε στις  30/5/2019  Εγκύκλιος  του Υπουργείου Εργασίας με την οποία δόθηκαν σημαντικές διευκρινίσεις Επισημαίνεται ότι  για το διάστημα μέχρι 31/12/2019, οπότε και παρατάθηκε η προθεσμία υποβολής αιτήσεων ένταξης στις ρυθμίσεις της ΥΑ, είναι δυνατή η τυχόν υποβολή νέας αίτησης από τον δικαιούχο, σε περίπτωση που ανακύπτουν νέα στοιχεία που τροποποιούν τις προϋποθέσεις ένταξής του στις ρυθμίσεις και αυτή (νέα αίτηση) θα λαμβάνεται υπόψη από τον Οργανισμό για την τελική έκδοση απόφασης.
Τα βασικότερα σημεία  της ως άνω  Εγκυκλίου  είναι :

– Διευκρινίζεται ότι ο τρόπος ρύθμισης της ΥΑ αφορά μεγάλο αριθμό της συγκεκριμένης κατηγορίας δανειοληπτών καθώς των  συγκεκριμένων ευεργητικών διατάξεων μπορεί να κάνει χρήση  και κάθε δανειολήπτης που έχει καταθέσει αίτηση  υπαγωγής στην προστασία του νόμου περί υπερχρεωμένων νοικοκυριών (ν. 3869/2010) εφ’όσον  εκκρεμεί η έκδοση οριστικής δικαστικής απόφασης είτε σε πρώτο είτε σε δεύτερο βαθμό ή έχει ζητήσει την ανάκληση ή μεταρρύθμιση  της εκδοθείσας δικαστικής απόφασης.  Εννοείται αλλά και ρητά ορίζεται ότι όταν υπάρχει τελεσίδικη δικαστική απόφαση εφαρμόζεται κανονικά και δεν τίθεται θέμα υπαγωγής στις ρυθμίσεις.

 –Λύνεται το μεγάλο πρόβλημα που απασχολούσε σημαντικό αριθμό ενδιαφερομένων σχετικά με την απαιτούμενη παραίτηση από το δικόγραφο της αίτησης υπαγωγής στο ν. 3869/2010  καθώς ορίζεται ότι για τους δικαιούχους που έχουν ζητήσει την υπαγωγή τους στις διατάξεις του ν. 3869/2010 ή έχουν υπαχθεί ήδη σε αυτές, προβλέπεται ο σχεδιασμός και η έκδοση, από τις υπηρεσίες του ΟΑΕΔ, εγγράφου πρότασης για την υπαγωγή τους στις ευεργετικές ρυθμίσεις της παρούσας ΥΑ υπό την αναβλητική αίρεση προσκόμισης παραίτησης από το δικόγραφο της αίτησης του ν. 3869/2010. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος δεν παραιτηθεί, τότε το δικαίωμα ένταξής του στις ρυθμίσεις της ΥΑ δεν χάνεται, αλλά τελεί σε εκκρεμότητα μέχρι τυχόν παραίτηση του αιτούντος από το δικόγραφο, ανεξαρτήτως της λήξης της προθεσμίας της ΥΑ. Όταν ο δικαιούχος επιλέξει να μην παραιτηθεί τελικά, το έγγραφο πρότασης υπαγωγής στις ρυθμίσεις υπό την ανωτέρω αναβλητική αίρεση, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον δικαιούχο ενώπιον του δικαστηρίου ως αποδεικτικό έγγραφο, προκειμένου να συνεκτιμηθεί από το Δικαστήριο και τυχόν να υιοθετηθεί από την εκδοθησόμενη δικαστική απόφαση.

-Προσεγγίζονται  ορθά οι περιπτώσεις που δανειολήπτες ΟΕΚ επιθυμούν να ενταχθούν στις συγκεκριμένες ρυθμίσεις ,πλην όμως έχουν οφειλές και προς άλλα πιστωτικά ιδρύματα  τις οποίες έχουν  περιλάβει στην αίτηση του ν 3869/2010.Για να υπάρξει πραγματική δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών και αυτών των δανειοληπτών , γίνεται με την εγκύκλιο μια διάκριση ανάμεσα σε όσους δανειολήπτες έχουν μοναδικό δανειστή τον ΟΕΚ και όσους  δεν έχουν μοναδικό δανειστή τον ΟΕΚ αλλά οφείλουν σε περισσότερους. Στην  τελευταία αυτή περίπτωση αυτή μπορεί να χορηγηθεί και πάλι έγγραφο πρότασης υπαγωγής στις ρυθμίσεις της ΥΑ από τον ΟΑΕΔ υπό την αίρεση της παραίτησης από το δικόγραφο του Ν. 3869/2010 οπότε  ο οφειλέτης δύναται να συμπεριλάβει, στις προτάσεις ρύθμισης των οφειλών του προς το δικαστήριο, την προτεινόμενη από τον ΟΑΕΔ ρύθμιση την οποία θα κάνει δεκτή και ο δικηγόρος του ΟΑΕΔ κατά την εξέταση από το δικαστήριο της αίτησης ρύθμισης. Εάν το σχέδιο διευθέτησης οφειλών, με βάση την προτεινόμενη ρύθμιση του ΟΑΕΔ, δεν γίνει δεκτό από το Δικαστήριο, θα ισχύσει η εκάστοτε εκδοθησόμενη δικαστική απόφαση, την οποία και θα εφαρμόσει ο ΟΑΕΔ.

-Σημαντικές ακόμα είναι οι ρυθμίσεις αναφορικά με την ιδιοκατοίκηση του ακινήτου του οποίου επιχειρείται η διάσωση η οποία δεν ελέγχεται και δεν απαιτείται 1)Εάν έχει επέλθει θάνατος του αρχικού δικαιούχου και η κατοικία και το δάνειο έχει περιέλθει στους κληρονόμους του, οι οποίοι αντιμετωπίζονται όπως ακριβώς οι αρχικοί δικαιούχοι.
2) Εφόσον ο χρήστης της κατοικίας για ειδικούς λόγους (όπως οικογενειακούς, εύρεση εργασίας σε άλλη πόλη ή εκτός χώρας) αναγκάζεται σε αλλαγή τόπου κατοικίας.
3)Εφόσον η εκμίσθωση προκύπτει ως αναγκαία λόγω οικονομικής ανέχειας για την διαβίωση του δικαιούχου και της οικογένειάς του. Στην περίπτωση αυτή θα συνεκτιμώνται στοιχεία όπως η ανεργία, ο αριθμός των προστατευόμενων μελών, το κατά κεφαλήν οικογενειακό εισόδημα, επιστροφή στην πατρική κατοικία λόγω ανεργίας. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος δεν εκμισθώνει την κατοικία του αλλά κάνει μερική χρήση αυτής (πχ λίγους μήνες τον χρόνο).4) Σε περίπτωση που η κατοικία παραμένει κενή (όπως πχ στην περίπτωση ανήμπορου υπερήλικα, ο οποίος διαμένει με τα τέκνα του).5) Σε περίπτωση που η κατοικία καθίσταται ακατάλληλη για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών του δικαιούχου π.χ. λόγω αύξησης των μελών της οικογένειας, λόγω ΑΜΕΑ, του οποίου οι ανάγκες δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν εξαιτίας ανυπαρξίας σχετικών προδιαγραφών στην οικία κ.ά, ο δικαιούχος έχει προβεί σε μίσθωση ή αγορά άλλου ακινήτου με λήψη δανείου και παράλληλη εκμίσθωση της οικίας 6)Εφόσον η οφειλή του δανειολήπτη (ως έχει πριν την εφαρμογή των προβλέψεων της ΥΑ) δεν υπερβαίνει τις 6.000,00 € (και επομένως σύμφωνα με τον αριθμό 2 του δευτέρου κεφαλαίου της ΥΑ διαγράφεται) είναι αυτονόητο ότι δεν απαιτείται ιδιοκατοίκηση και χρήση της κατοικίας, αφού δεν υπάρχει πλέον υπολειπόμενη διάρκεια του δανείου. Στις παραπάνω περιπτώσεις προηγείται ο έλεγχος του υπολοίπου από το πληροφοριακό σύστημα και, εφόσον δεν υπερβαίνει τις €6.000, εφαρμόζεται η ανωτέρω διάταξη και δεν γίνεται έλεγχος ιδιοκατοίκησης.Η παραπάνω διαδικασία πρέπει να εφαρμόζεται και αναδρομικά εάν έχει εφαρμοστεί διαφορετική πρακτική.8. Εφ’ όσον η  κατοικία παραμένει ημιτελής.

-Σημαντική επιπλέον είναι η ρύθμιση για τις  περιπτώσεις διαζευγμένων ή εν διαστάσει συζύγων, στις οποίες ο ένας σύζυγος – ο δικαιούχος – δεν ενδιαφέρεται να υποβάλλει αίτηση υπαγωγής στις ρυθμίσεις της ΥΑ. Με την παραπάνω εγκύκλιο προβλέπεται ότι  αποκτά δικαίωμα αίτησης ένταξης ο άλλος, εφόσον είναι ιδιοκτήτης της δανειοδοτηθείσας κατοικίας και εκ τρίτου συμβαλλόμενος της δανειακής σύμβασης.

Πηγή www.taxheaven.gr

Από τον Αύγουστο του 2017 ,όταν και ψηφίστηκε ο ν.4469/2017 για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών των επιχειρήσεων  πέρασε σημαντικό διάστημα χωρίς η εφαρμογή του να αποδώσει τα αποτελέσματα που αναμένονταν. Παρά το γεγονός ότι η βασική δομή του συγκεκριμένου νομοθετήματος κινείται στην απολύτως σωστή κατεύθυνση ,καθώς στοχεύει σε μια συνολική ρύθμιση όλων των οφειλών των επιχειρήσεων προκειμένου να καταστεί εφικτή η συνέχιση της λειτουργίας τους, εν τούτοις η υπαγωγή προσέκρουσε και εξακολουθεί να προσκρούει σε μικρότερα αλλά και μεγαλύτερα προβλήματα.

 Πρόκειται κατ’ αρχάς για μια σύνθετη διαδικασία που απαιτεί μια εξίσου σύνθετη προετοιμασία και ,εφ’ όσον υποβληθεί η αίτηση, μια αντίστοιχη παρακολούθηση αυτής. Αρκετά ζητήματα ανέκυψαν κατά την πορεία εφαρμογής του ν. 4469/2017  και αναδείχθηκαν μέσα από τις ιδιαιτερότητες συγκεκριμένων περιπτώσεων. Η αδυναμία τηλεφωνικής επικοινωνίας με το εξειδικευμένο προσωπικό της ΕΓΔΙΧ και η απάντηση των ερωτημάτων που  συχνά γεννώνται κατά την συμπλήρωση της πλατφόρμας εγγράφως μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, παρά το ουσιαστικό περιεχόμενο τους,  δημιουργεί καθυστερήσεις πολλών ημερών  που διασπούν την συνέχεια με ό,τι αυτό συνεπάγεται για μια τόσο σύνθετη διαδικασία και για επιχειρήσεις υπερχρεωμένες και ως εκ τούτου εκτεθειμένες σε πολλαπλούς κινδύνους.

 Παρά ταύτα ήδη μέχρι σήμερα  αρκετές από τις διατάξεις του βασικού νομοθετήματος έχουν τροποποιηθεί βελτιώνοντας το αρχικό πλαίσιο. Περαιτέρω και παράλληλα με τη βασική νομοθεσία που αφορά τις επιχειρήσεις τέθηκαν σε εφαρμογή και συναφή νομοθετήματα για τους ελεύθερους επαγγελματίες ,με παρόμοια ωστόσο ζητήματα. Είναι σαφές ότι καθώς πρόκειται για ιδιαίτερα νομοθετήματα που αφορούν πολύ μεγάλη μερίδα πολιτών ,με διαφοροποιημένα ωστόσο  σημαντικά  επιμέρους τα δεδομένα της κάθε περίπτωσης  , η εφαρμογή ενός και μόνο πλαισίου δημιουργεί εμπόδια ως προς το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Κάνοντας χρήση, για μια ακόμα φορά , της εμπειρίας  μιας σειράς ακόμα από τα μέχρι σήμερα προβλήματα  που εμπόδισαν την ολοκλήρωση της διαδικασίας υπαγωγής στις διατάξεις του εξωδικαστικού μηχανισμού, μαζί με την ετήσια παράταση κατά ένα έτος ,ως την 31η Δεκεμβρίου 2019 ,του διαστήματος εντός του οποίου κάθε οφειλέτης μπορεί να υποβάλει αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, ψηφίστηκαν με το ν. 4587/2018 νέες τροποποιήσεις συγκεκριμένων διατάξεων. Έτσι:

-Ρυθμίζεται ένα σημαντικό ζήτημα που αφορά τις  μη επιχειρηματικές οφειλές όπως για παράδειγμα τα στεγαστικά δάνεια .Υπήρξαν φορές που η ύπαρξη τέτοιας φύσης οφειλών είχε ως αποτέλεσμα τη μη συμμετοχή των πιστωτών στη διαδικασία , με αποτέλεσμα να μην  συγκεντρώνεται η απαραίτητη απαρτία και να περαιώνεται η διαδικασία .Παρέχεται με την τροποποίηση η δυνατότητα στον πιστωτή  όταν δεν κρίνει τη ρύθμισή τους ως απαραίτητη για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του οφειλέτη, να εξαιρέσει μια μη επιχειρηματική οφειλή και να προχωρήσει με τη ρύθμιση των αμιγώς επιχειρηματικών οφειλών

-Μια ακόμα διάταξη που τροποποιείται αφορά τις μικρές οφειλές που με τις αρχικές διατάξεις είχαν εξαιρεθεί από τη διαδικασία προκειμένου να μην απομειωθούν καθόλου χαμηλές οφειλές όπως  για παράδειγμα οι οφειλές προς τους εργαζόμενους. Η εφαρμογή ωστόσο αυτής της διάταξης  δε λειτούργησε στην κατεύθυνση για την οποία είχε σχεδιαστεί καθώς άφηνε εκτεθειμένους τους οφειλέτες τελικά για σημαντικά ποσά οφειλών. Έτσι, ενώ μέχρι την τελευταία αυτή τροποποίηση πιστωτές οι απαιτήσεις των οποίων: (α) δεν υπερέβαιναν  ατομικά για κάθε πιστωτή το ποσό των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) ευρώ και ποσοστό ενάμισι τοις εκατό (1,5%) του συνολικού χρέους του οφειλέτη και (β) δεν υπερέβαιναν  αθροιστικά το ποσό των είκοσι εκατομμυρίων (20.000.000) ευρώ και ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%) του συνολικού χρέους του οφειλέτη δεν συμμετείχαν  στη διαδικασία του ν.4469/2017 και δεν δεσμεύονταν από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών , με τις τελευταίες αλλαγές  μειώνονται τα ποσά και εφ’ εξής  οι απαιτήσεις, για κάθε πιστωτή ατομικά δεν πρέπει να υπερβαίνουν το ποσό των πεντακοσίων χιλιάδων (500.000) ευρώ  και αθροιστικά το ποσό των πέντε εκατομμυρίων (5.000.000) ευρώ.

– Δίνεται μια λύση στο   ζήτημα της επιβολής μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης από πιστωτές κατά τη διάρκεια  της διαδικασίας του εξωδικαστικού μηχανισμού, και ενώ είναι ακόμα σε εκκρεμότητα λόγω της λήψης αλλεπάλληλων παρατάσεων επί των προθεσμιών του νόμου. Εφ εξής απαγορεύεται η λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης επί περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη από πιστωτή, όταν η διαδικασία είναι εκκρεμής λόγω των παρατάσεων που ο  ίδιος ο πιστωτής έχει ζητήσει. Η τροποποίηση έχει  άμεση εφαρμογή και σε αιτήσεις που είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος της.

– Προβλέπεται ότι  η ακύρωση της σύμβασης εξ αιτίας της αδυναμίας του οφειλέτη να αποπληρώσει τις οφειλές έναντι ιδιωτών δανειστών  δεν ασκεί επίδραση στην εξόφληση των οφειλών του έναντι του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης στην περίπτωση που  οι απαιτήσεις των τελευταίων  έχουν ήδη ικανοποιηθεί πλήρως σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης αναδιάρθρωσης. Στην περίπτωση αυτή, δηλαδή,  η απαλλαγή του οφειλέτη δεν θίγεται Η συγκεκριμένη τροποποίηση εφαρμόζεται και  σε συμβάσεις ρύθμισης οφειλών που έχουν συναφθεί πριν την έναρξη ισχύος τους.

 – Προβλέπεται ότι η ποινική δίωξη για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών στο Δημόσιο αλλά και στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης αναστέλλεται υποχρεωτικά όταν έχει ξεκινήσει η διαδικασία διαπραγμάτευσης αμέσως μετά την  αποστολή πρόσκλησης από το συντονιστή. Η ρύθμιση στοχεύει  στη διασφάλιση ομαλού κλίματος διαπραγμάτευσης, το οποίο θα διακυβευόταν, αν παράλληλα με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης εξελισσόταν ποινική διαδικασία σε βάρος του οφειλέτη, αναφορικά με τις προς ρύθμιση οφειλές. Η τροποποίηση έχει  άμεση εφαρμογή και σε αιτήσεις που είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος της.

  – Παρέχεται, η δυνατότητα στο Δημόσιο και στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης να προτείνουν λύσεις ρύθμισης των οφειλών τόσο προς οφειλέτες, οι οποίοι, σωρευτικά ή διαζευκτικά: α) εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του  ν.4469/2017 επειδή, σωρευτικά ή διαζευκτικά: αα) δεν εμπίπτουν στην περίπτωση β' της παραγράφου 1 του άρθρου 2 (οι συνολικές προς ρύθμιση οφειλές του ξεπερνούν το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ), ββ) εμπίπτουν στην περίπτωση ε' της παραγράφου 2 του άρθρου 2(αθλητικές ανώνυμες εταιρίες),γγ) εμπίπτουν στην παράγραφο 5 του άρθρου 2  ( απαιτήσεις ενός πιστωτή υπερβαίνουν το 85% του συνόλου  ) ή οφειλές τους προς αυτούς ανήκουν στο υπολειπόμενο ποσοστό του έως δέκα πέντε τοις εκατό (15%) των συνολικών οφειλών τους, δδ) είναι φυσικά πρόσωπα, τα οποία αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με τον ν.4172/2013  αλλά δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα, β) δεν κατόρθωσαν να εξασφαλίσουν απαρτία πιστωτών, χωρίς το Δημόσιο ή αντίστοιχα ο Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης να έχει δηλώσει την πρόθεσή του να μην συμμετάσχει στη διαδικασία .Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης μπορούν να προτείνουν στους εν λόγω οφειλέτες λύσεις ρύθμισης των οφειλών τους . Η τροποποίηση έχει  άμεση εφαρμογή και σε αιτήσεις που είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος της.

– Αυξάνεται από το ποσό των 50.000€ στις 300.000€ το ποσό  των οφειλών για τις οποίες μπορεί να τηρηθεί απλοποιημένη διαδικασία ρύθμισης, με τυποποιημένη πρόταση ρύθμισης και τυποποιημένη αξιολόγηση βιωσιμότητας. Σύμφωνα με τη σχετική αναφορά στην αιτιολογική έκθεση , με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η παροχή ρυθμίσεων μέσω του εξωδικαστικού συμβιβασμού προς περισσότερους αιτούντες οφειλέτες και με ταχύτερους ρυθμούς, αφού έτσι εξοικονομούνται πόροι, που θα έπρεπε να δαπανήσουν οι πιστωτές για την εξατομικευμένη εξέταση του αιτήματος ρύθμισης.

Μαρούσα Πρωτοπαπαδάκη

Δικηγόρος-Διαμεσολαβήτρια

Οι αλλαγές στο ν. 3869/2010 υπαγορεύθηκαν, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του πολυνομοσχεδίου, από την ανάγκη αποτροπής κατάχρησης του νόμου από στρατηγικούς κακοπληρωτές και από την ανάγκη διόρθωσης επιμέρους αστοχιών του νόμου που οδηγούν σε αδικίες. Κάποιες από τις νέες ρυθμίσεις  στοχεύουν και στην μερική αποφόρτιση των Ειρηνοδικείων.

1.Ρυθμίζεται το ζήτημα κληρονομιάς υπερχρεωμένου προσώπου. Ορίζεται ότι η αποδοχή υπερχρεωμένης κληρονομιάς, ακόμα και αν ο κληρονόμος γνώριζε την  υπερχρέωση του θανόντος και απέβλεπε στην προστασία της κληρονομιαίας περιουσίας δεν συνιστά δόλια περιέλευση σε αδυναμία πληρωμής για την περίπτωση που και ο ίδιος αργότερα αιτηθεί την υπαγωγή του στον ίδιο νόμο. Για προφανείς λόγους η εμβέλεια της διάταξης περιορίζεται στους νόμιμους μεριδούχους (παιδιά, γονείς , σύζυγος) ( η διάταξη αυτή ισχύει αναδρομικά και σε αποδοχές κληρονομίας που έλαβαν χώρα πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου)

2.Προβλέπεται να προστεθεί στην βεβαίωση οφειλών που χορηγούν οι τράπεζες  ο αριθμός και η ημερομηνία της δανειακής σύμβασης , εφ’ όσον είναι διαθέσιμα ,  για να μην απαιτείται η αναζήτηση της σύμβασης. Οι βεβαιώσεις θα πρέπει να χορηγούνται εντός μηνός χωρίς καμιά δαπάνη.

3.Ορίζεται ότι ο οφειλέτης υποχρεώνεται να παραιτηθεί του τραπεζικού απορρήτου του και να υποβάλει Υ/Δ περί μη πτωχευτικής ικανότητας του. Ειδικά για τις εκκρεμείς αιτήσεις δίνεται μια προθεσμία 3 μηνών στους οφειλέτες που δεν επιθυμούν την άρση του τραπεζικού απορρήτου τους, να παραιτηθούν από τις αιτήσεις τους, με αυτόματη άρση του απορρήτου  μετά την παρέλευση της ως άνω προθεσμίας. Τα στοιχεία κίνησης των τραπεζικών λογαριασμών  και λοιπών τραπεζικών προϊόντων αφορούν τόσο τράπεζες του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού και χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών πριν από την υποβολή της αίτησης έως την ημέρα συζήτησης της.

4.Για διευκόλυνση του έργου του Δικαστηρίου, προβλέπεται ότι ανατίθεται στη γραμματεία ένας επιβοηθητικός προκαταρκτικός  έλεγχος είτε για τυχόν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα είτε για άσκηση άλλης αίτησης στο παρελθόν

5. Ορίζεται ότι η αυτοδίκαιη αναστολή των μέτρων που απορρέει από την κατάθεση της αίτησης ισχύει και σε περίπτωση 2^ης αίτησης (σύνηθες λόγω λάθους ή για να προστεθούν οφειλές στο Δημόσιο) .Την 3^η φορά δεν υπάρχει αυτοδίκαιη αναστολή  αλλά θα απαιτείται δικαστική διαταγή.

6.Για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο καταχρηστικής επίτευξης αυτοδίκαιης αναστολής από πρόσωπα με εμπορική ιδιότητα προβλέπεται ότι αν η γραμματεία διαπιστώσει εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα  τότε ο Ειρηνοδίκης θα πρέπει να αποφασίσει μέσα σε 10 μέρες για την επιχειρηματική δραστηριότητα και για το αν θα ισχύει η απαγόρευση των καταδιωκτικών μέτρων.

7.Καταργείται ο περιορισμός ισχύος  της προσωρινής διαταγής για έξι μήνες

8.Αντιμετωπίζονται περιπτώσεις οφειλετών που ελάμβαναν προσωρινή διαταγή και δεν κατέβαλαν τα ποσά .Προτείνεται η αυτοδίκαιη άρση της προσωρινής διαταγής εφ’ όσον υπάρξει καθυστέρηση ποσού ίσου με την αξία τριών δόσεων . Πριν όμως την παύση της αναστολής καλείται ο οφειλέτης να τις εξοφλήσεις εντός  30 ημερών ώστε να έχει μια ακόμα ευκαιρία .Αν ο οφειλέτης δεν συμμορφωθεί προσηκόντως, παύει να ισχύει αυτοδικαίως έναντι όλων των πιστωτών η διαταχθείσα αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων και κάθε άλλου ανασταλτικού μέτρου, από την ημέρα που ο θιγόμενος πιστωτής επιδώσει σχετική δήλωση στους υπόλοιπους πιστωτές, υπό την προϋπόθεση ότι θα καταθέσει σχετικό σημείωμα με ενσωματωμένη την ανωτέρω αναφερόμενη εξώδικη όχληση στον φάκελο που τηρείται στο αρμόδιο δικαστήριο. Στην περίπτωση αυτή, ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει από τον αρμόδιο δικαστή την εκ νέου χορήγηση προσωρινής διαταγής αν αποδεικνύει ότι η μη καταβολή των δόσεων οφείλεται σε γεγονός ανωτέρας βίας, μη δυνάμενο να αντιμετωπιστεί με αίτηση μεταρρύθμισης της αρχικής προσωρινής διαταγής, ή ότι ο θιγόμενος πιστωτής άσκησε καταχρηστικά το δικαίωμα των προηγούμενων εδαφίων

9.Ορίζεται ότι η παύση της τοκογονίας δεν ισχύει εφ’ όσον η αίτηση απορριφθεί τελεσίδικα.

10.Ορίζεται ρητά ότι δεν υπάρχει δυνατότητα δεύτερης αίτησης όταν η απόρριψη οφείλεται σε δόλια περιέλευση του οφειλέτη σε αδυναμία πληρωμής

11.Τροποποιούνται οι διατάξεις που προβλέπουν τη συνεισφορά του Ελληνικού Δημοσίου στο σχέδιο διευθέτησης οφειλών για προστασία της κύριας κατοικίας και συγκεκριμένα ορίζεται ότι ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει αίτηση στο Ελληνικό Δημόσιο για τη μερική κάλυψη του ποσού της μηνιαίας καταβολής του σχεδίου διευθέτησης οφειλών του παρόντος άρθρου, το οποίο ορίζει η δικαστική απόφαση, ενημερώνοντας σχετικά τους πιστωτές. Η απόφαση του δικαστηρίου επισημαίνει τη δυνατότητα αυτή στον οφειλέτη. Μετά την παρέλευση τριάντα ημερών από την ημέρα δημοσίευσης της απόφασης, οποιοσδήποτε πιστωτής μπορεί να υποβάλει την αίτηση για λογαριασμό του οφειλέτη, ενημερώνοντάς τον εγγράφως. Ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλει το μέγιστο της δυνατότητας αποπληρωμής του και σε κάθε περίπτωση υποχρεούται στην καταβολή ελάχιστης συνεισφοράς. Η συνεισφορά του Ελληνικού Δημοσίου στο παραπάνω σχέδιο διευθέτησης οφειλών δεν μπορεί να υπερβαίνει σε διάρκεια τα τρία έτη και καταβάλλεται στους πιστωτές υπό την προϋπόθεση ότι ο οφειλέτης παραμένει συνεπής στην καταβολή της ελάχιστης συνεισφοράς. Αν ο οφειλέτης δεν καταβάλει εγκαίρως τη συνεισφορά του, ο θιγόμενος πιστωτής υποχρεούται να ενημερώσει εγγράφως, περιλαμβανομένου του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, το αργότερο μέσα σε ένα μήνα την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Αν ο πιστωτής παραλείψει την ενημέρωση του προηγούμενου εδαφίου και ο οφειλέτης εκπέσει κατά την παρ. 2 του άρθρου 11, τότε ο πιστωτής υποχρεούται να επιστρέψει στο Ελληνικό Δημόσιο με τον νόμιμο τόκο τα ποσά που αυτό κατέβαλε μετά την ασυνέπεια του

13.Ενδιαφέρον παρουσιάσει και μια ακόμα πρόβλεψη που στοχεύει να αποτραπεί το ενδεχόμενο να απορρίψει το Δικαστήριο το αίτημα προστασίας της κύριας κατοικίας λόγω υψηλής αξίας και αυτή στη συνέχεια να ρευστοποιηθεί σε τιμή κατώτατη του ορίου προστασίας. Η προτεινόμενη ρύθμιση προβλεπει ότι το όριο αξίας για την προστασία της κύριας κατοικίας  τίθεται ως ελάχιστη επιτρεπτή τιμή πρώτης προσφοράς για τον πλειστηριασμό .Και μάλιστα ο περιορισμός αυτός ισχύει για 3 χρόνια. Αν όμως υπάρξουν μέσα σ’ αυτά τα 3 χρόνια  δύο άγονοι πλειστηριασμοί με αυτή την τιμή, είναι εύλογο το Δικαστήριο να μεταρρυθμίσει την απόφαση  ,μετά από αίτηση του οφειλέτη που μπορεί να υποβληθεί και μετά την 31.12.2018 , και να διατάξει την προστασία της κατοικίας αυτής. Ισχύει και για εκκρεμείς αιτήσεις .

14.Προβλέπεται η δυνατότητα στους οφειλέτες να ζητήσουν μεταρρύθμιση του σχεδίου διευθέτησης των οφειλών τους και στο διάστημα που καταβάλουν για τη διάσωση της κατοικίας τους πάντα όμως με την προϋπόθεση ότι η όποια νέα ρύθμιση δεν θα χειροτερεύει τη θέση των πιστωτών σε σχέση με τη θέση που θα είχαν επί αναγκαστικής εκτέλεσης.

15.Με δεδομένη την άρση του τραπεζικού απορρήτου προβλέπεται η δυνατότητα οι τράπεζες να χορηγούν στοιχεία  στους πιστωτές για την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη   ύστερα από Εισαγγελική εντολή .

16.Προβλέπεται ότι καθίσταται προαιρετική η απόφαση του Ειρηνοδικείου που πιστοποιεί την απαλλαγή του οφειλέτη , η οποία θα επέρχεται αυτοδικαίως με την κανονική εκτέλεση των υποχρεώσεων του .

17. Υπάρχουν διατάξεις για  εγγυητές   και συγκεκριμένα για την περίπτωση που ο εγγυητής καταβάλει στον πιστωτή ( συνήθως στην τράπεζα) πριν την ολοκλήρωση της δικαστικής ρύθμισης ,όχι μόνο τμήμα της οφειλής από το οποίο πρόκειται να απαλλαγεί ο οφειλέτης αλλά και τμήμα από το ποσό που θα καταβάλει τελικά ο οφειλέτης .Στην περίπτωση αυτή ,για το τελευταίο ποσό ,  υποκαθίσταται στη θέση του πιστωτή και ο οφειλέτης  θα πληρώσει στον  εγγυητή τα ίδια ποσά  που θα κατέβαλε στην τράπεζα.

18.Αντιμετωπίζεται το ζήτημα θανάτου του αιτούντος υπερχρεωμένου προσώπου είτε κατά τη διάρκεια της δίκης, είτε μετά την έκδοση οριστικής απόφασης αλλά πριν την απαλλαγή του είτε πριν την έκδοση αυτής .

Μαρούσα Πρωτοπαπαδάκη –Δικηγόρος

Ποιές αλλαγές προβλέπονται στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων ( ν. 4469/2017) με το νομοσχέδιο " Διατάξεις για την Ολοκλήρωση της Συμφωνίας Δημοσιονομικών Στόχων και Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων -Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019-2022"

1.Mε το πολυνομοσχέδιο που ήδη κατατέθηκε προς ψήφιση αντιμετωπίζονται μια σειρά προβλημάτων που εμφανίστηκαν κατά την εφαρμογή του νόμου ,χωρίς να μεταβάλλεται η βασική  δομή του .

2. Σύμφωνα με τον 4469/2017,όπως ισχύει σήμερα,  μπορούν να ρυθμιστούν οφειλές που γεννήθηκαν μέχρι 31.12.2016 και οφειλές προς το Δημόσιο και τους ΦΚΑ που βεβαιώθηκαν μέχρι αυτή την ημερομηνία. Αυτό ωστόσο δημιούργησε σημαντικό θέμα καθώς πολλές επιχειρήσεις που θα ήθελαν να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό  ήδη είχαν  οφειλές και εντός του 2017 . Το πρόβλημα το δημιουργούν ιδίως όσες οφειλές   αφορούσαν Δημόσιο και ΦΚΑ καθώς αυτές, εφ’ όσον δεν εντάσσονται μέχρι τώρα στη διαδικασία του εξωδικαστικού , ρυθμίζονται  μόνο με τις βασικές 12μηνες ρυθμίσεις .

Αυτό που εισάγεται με το νομοσχέδιο είναι ότι πλέον θα υπάγονται και οι οφειλές ως 31.12.2017. Ειδικά ,μάλιστα, για τις οφειλές προς το Δημόσιο κρίσιμος χρόνος  παραμένει ο χρόνος της βεβαίωσης ενώ για τις οφειλές στους ΦΚΑ θα λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος γέννησης της οφειλής και όχι ο χρόνος βεβαίωσης –αυτό προβλέπεται για να μη χάνει ο δικαιούμενος το δικαίωμα να ρυθμίσει  οφειλές εισφορών του 2017 μόνο και μόνο επειδή βεβαιώθηκαν το 2018.

3.Ρυθμίζονται οι  περιπτώσεις των διμερών διαπραγματεύσεων (ένας πιστωτής με περισσότερο από 85% των συνολικών απαιτήσεων ) για τις περιπτώσεις που η διαπραγμάτευση διαρκεί πέραν του 3μήνου και προστίθεται  αναφορικά με την υποχρέωση ενημέρωσης της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ  ως προθεσμία ,αν η διαπραγμάτευση ολοκληρωθεί μετά την αρχική ενημέρωση, ένας μήνα μετά την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης. ( η ρύθμιση καταλαμβάνει  και τις εκκρεμείς αιτήσεις )

4.Ρυθμίζεται η περίπτωση που δύο ή περισσότεροι πιστωτές, με ποσοστό ο καθένας μικρότερο του 1,5% της συνολικής οφειλής , έχουν ακριβώς ίσες απαιτήσεις και οι απαιτήσεις αυτές αθροιζόμενες υπερβαίνουν το 15% της συνολικής οφειλής. Πλέον και αυτοί οι μικροπιστωτές συμμετέχουν και  δεσμεύονται από τη σύμβαση αναδιάρθωσης. ( η ρύθμιση καταλαμβάνει  και τις εκκρεμείς αιτήσεις )

5.Προβλέπεται η ρύθμιση οφειλών ομορρύθμων εταίρων. Αυτή είναι μια σημαντική ρύθμιση και αφορά τους ομόρρυθμους εταίρους των Ο.Ε και Ε.Ε. Το πρόβλημα εμφανιζόταν όταν ζητούσαν τη ρύθμιση όχι της εταιρίας στην οποία συμμετείχαν αλλά των ατομικών τους οφειλών . Αυτοί οι εταίροι, επειδή έχουν την πτωχευτική ικανότητα  μπορούν μεν να υποβάλουν αυτοτελώς αλλά τις περισσότερες φορές δεν πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας (π.χ. οι οφειλές προέρχονται από ατομική επιχείρηση της που έχει κλείσει). Εισάγεται διάταξη που προβλέπει ρητά τη δυνατότητα να ζητηθεί η ρύθμιση και των οφειλών των εταίρων μέσω του εξωδικαστικού με την προϋπόθεση βέβαια να είναι επιλέξιμες με βάση το νόμο. Το αν αυτοί οι ομόρρυθμοι εταίροι θα μπορούν να υποβάλουν αυτοτελή αίτηση ή η ρύθμιση θα γίνεται μέσω της ρύθμισης της εταιρίας είναι τεχνικό ζήτημα και θα προσδιορισθεί σε επόμενο χρόνο.

Με τη νέα διάταξη δεν θα αποκλείεται η ρύθμιση των οφειλών του εταίρου από το γεγονός ότι ο εταίρος έχει διακόψει την ατομική επιχειρηματικής του δραστηριότητα ,αρκεί να μην έχει λυθεί η εταιρία. Από την άλλη θα μπορεί ο εταίρος να ρυθμίσει τις δικές του οφειλές ,εντάσσοντας και τις οφειλές που τον βαρύνουν ως ομόρρυθμο εταίρο ,ακόμα και αν η εταιρία έχει λυθεί, εφ’ όσον ο εταίρος διατηρεί δική του ατομική επιχείρηση σε λειτουργία.

6.    Ρυθμίζεται το ζήτημα εμφανιζόμενης διαφωνίας μεταξύ οφειλέτη και πιστωτή  ως προς το ύψος  των οφειλών που οφείλεται κυρίως στους τόκους. Εφ’ εξής θα υφίσταται η δυνατότητα καταγραφής του χρονικού σημείου προσδιορισμού του ύψους  της οφειλής

7. Εισάγεται η δυνατότητα τμηματικής υποβολής των δικαιολογητικών και μείωσης του αριθμού αυτών.

8.Καταργούνται οι στενοί  περιορισμοί αναφορικά με την έδρα του συντονιστή καθώς λειτουργεί η διαδικασία μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας

9.Προβλέπεται η δυνατότητα εκ νέου συλλογής δικαιολογητικών από το συντονιστή όταν υπάρχει αδικαιολόγητη  απόκλιση μεγάλου ύψους  στον προσδιορισμό της οφειλής μεταξύ πιστωτή και οφειλέτη

10. Προβλέπεται η τροποποίηση των ρυθμίσεων  αναφορικά με τις αμοιβές των συντονιστών  ώστε  με εξουσιοδοτική διάταξη το ΚΥΣΔΙΧ να  προσαρμόσει την αμοιβή  με βάση τα δεδομένα της αγοράς και κυρίως να προβλέψει κλιμάκωση  ανάλογα με την πρόοδο της διαδικασίας. Προβλέπεται δυνατότητα της σχετικής  πράξης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους να καταλάβει και τις εκκρεμείς υποθέσεις ,ενώ καταργείται η δυνατότητα συμφωνίας μεγαλύτερης αμοιβής.

11.Επιμηκύνεται το χρονικό διάστημα της αυτοδίκαιης αναστολής της αναγκαστικής εκτέλεσης  από 70 σε 90 ημέρες  και επεκτείνεται η αυτοδίκαιη αναστολή και σε διοικητικά μέτρα τα οποία επιβάλλονται συνεπεία της μη πληρωμής των προς ρύθμιση χρεών και τα οποία συνεπάγονται την αναστολή λειτουργίας της επιχείρησης. ( η ρύθμιση καταλαμβάνει  και τις εκκρεμείς αιτήσεις )

12.Προβλέπει ρυθμίσεις για τη συμμετοχή του Δημοσίου και των ΦΚΑ στις διαπραγματεύσεις κυρίως τεχνικής φύσης . Επιλύει ,ωστόσο, ένα ιδιαιτέρως ουσιαστικό ζήτημα που αφορά τις κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών στις οποίες προβαίνει συστηματικά το Δημόσιο .Με τις υφιστάμενες ρυθμίσεις η αναστολή εκτέλεσης δεν συνεπάγεται την άρση των ήδη επιβληθέντων κατασχέσεων αλλά αυτές διατηρούνται ακόμα και κατά τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης αναδιάρθωσης οφειλών .Αυτή όμως η δέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών είναι καταστροφική για την επιχείρηση καθώς της στερεί πλήρως την ταμειακή ρευστότητα.Με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ειδικά για τις περιπτώσεις κατασχέσεων εις χείρας τρίτων ότι, κατά τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης και εφ' όσον έχει καταβληθεί η πρώτη δόση της ρύθμισης και εφ ' όσον έχουν ρυθμιστεί οι εκτός της συμφωνίας οφειλές και εφ' όσον υποβάλλονται και όλες οι δηλώσεις του οφειλέτη ( εισοδήματος, ΦΠΑ, ΑΠΔ) θα λαμβάνεται απόφαση από τη Φορολογική Διοίκηση για τις μέλλουσες καταθέσεις. Συγκεκριμένα προβλέπεται η έκδοση πράξης της Φορολογικής Διοίκησης ,που θα γνωστοποιείται στον τρίτο, η οποία περιορίζει τις συνέπειες των κατασχέσεων , αποδεσμεύοντας τις μελλοντικές κατασχέσεις. Αν και η κατάσχεση δεν ανατρέπεται ,ο οφειλέτης θα έχει πρόσβαση στα ποσά που θα πιστώνονται μετά τη γνωστοποίηση της αδρανοποίησης στον τρίτο.

Πλήρης ανατροπή της σύμβασης μπορεί να επιτευχθεί μόνο εφ’ όσον η κατάσχεση επιβλήθηκε αποκλειστικά για οφειλές ενταγμένες στη σύμβαση και μόνο εφ’ όσον εξοφλήθηκε τουλάχιστον το 75% του ποσού που πρέπει να καταβληθεί  ( η ρύθμιση καταλαμβάνει  και τις εκκρεμείς αιτήσεις )

13. Προβλέπεται η αυτοδίκαιη αναστολή εκτελέσεως και στην περίπτωση διαδικασίας διμερούς διαπραγμάτευσης με το Δημόσιο ή με ΦΚΑ.

14.Προτείνεται η χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του εξωδικαστικού και για τις περιπτώσεις επιχειρήσεων που δεν υπάγονται στον εξωδικαστικό μηχανισμό ιδίως αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίες επιθυμούν να ρυθμίσουν διμερώς τις οφειλές τους με το Δημόσιο , τους ΦΚΑ και  με τους χρηματοδοτικούς φορείς και παράλληλα προβλέπεται άρση του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου και για τις περιπτώσεις αυτές.

15.Το νέο πλαίσιο διατάξεων θα ισχύει μόνο για τις νέες αιτήσεις. Ωστόσο προβλέπονται πολλές εξαιρέσεις και δυνατότητες. Ρητά  προβλέπεται, λόγω της μεγάλης σημασίας , ότι η ρύθμιση για τον περιορισμό των κατασχέσεων εις χείρας τρίτων επεκτείνεται και σε ήδη υπογραφείσες συμβάσεις και σε όσους έχουν ήδη ολοκληρώσει επιτυχώς τη διαδικασία διαπραγμάτευσης του εξωδικαστικού μηχανισμού.

16.Ειδικά για τη δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση και των χρεών του 2017  προβλέπονται διάφορες περιπτώσεις.

 Συμβάσεις αναδιάρθωσης που έχουν ήδη συναφθεί δεν μπορούν να θιχτούν.

Τροποποίηση των εκκρεμών αιτήσεων (είτε προκειμένου να συμπεριληφθούν οι οφειλές του 2017 είτε να συσχετιστούν με αιτήσεις ομορρύθμων μελών για ρύθμιση των δικούς τους οφειλών ) είναι ιδιαιτέρως δυσχερής –Προβλέπεται για αυτό η δυνατότητα διαγραφής της αίτησης με ταυτόχρονη επανυποβολή της .

Προβλέπεται ακόμα  η δυνατότητα επανυποβολής αιτήσεων που κρίθηκαν άκαρπες λόγω των οφειλών του 2017 που επηρέασαν  αρνητικά την ικανότητα αποπληρωμής των παλαιών οφειλών

Ομόρρυθμα μέλη εταιριών που έχουν υποβάλει αίτηση μπορούν να ζητήσουν ρύθμιση των δικών τους οφειλών.

Μαρούσα Πρωτοπαπαδάκη -Δικηγόρος