Συχνές Ερωτήσεις

    Με το άρθρο 14 του ν. 5036//2023 προβλέφθηκαν ειδικές  ρυθμίσεις για την έκδοση αποδεικτικού  φορολογικής ενημερότητας και τον ορισμό ποσού παρακράτησης σχετικά με μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτού από επαχθή αιτία

 Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει ενταχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών ή έχει οφειλές μη ληξιπρόθεσμες ή σε αναστολή, δύναται να εκδοθεί αποδεικτικό ενημερότητας περιορισμένης ισχύος, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τον έναν (1) μήνα. Η Φορολογική Διοίκηση και μετά τη συμμόρφωση του οφειλέτη σε πρόγραμμα ρύθμισης ορίζει υποχρεωτικά όρο παρακράτησης στις περιπτώσεις που το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται για είσπραξη χρημάτων ή μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτού από επαχθή αιτία. Το παρακρατούμενο ποσό λαμβάνεται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων, σύμφωνα με το πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών. Ειδικά για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτού από επαχθή αιτία, το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται με ποσό παρακράτησης ποσοστού εβδομήντα τοις εκατό (70 %) επί του τιμήματος, εφόσον το τίμημα δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των ληξιπρόθεσμων ρυθμισμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση.

Εάν υφίστανται ληξιπρόθεσμες οφειλές σε αναστολή άνω των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ, ορίζεται ποσοστό παρακράτησης πενήντα τοις εκατό (50%) επί του τιμήματος, εφόσον αυτό δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των συνολικών οφειλών σε αναστολή.

Εάν το τίμημα υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας και το ποσό της παρακράτησης, υπολογιζόμενο επί του τιμήματος, είναι μικρότερο των οφειλών, εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας με υπολογισμό του ποσού της παρακράτησης επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό της παρακράτησης που προκύπτει από τον υπολογισμό αυτό δεν υπερβαίνει το τίμημα.».

  Οι πράξεις και συναλλαγές για τις οποίες προσκομίζεται αποδεικτικό ενημερότητας, οι προϋποθέσεις χορήγησής του, οι τυχόν εξαιρέσεις από την υποχρέωση προσκόμισής του, οι οφειλές που λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγησή του, οι φορολογικές δηλώσεις που απαιτείται να έχουν υποβληθεί για την έκδοση του αποδεικτικού, ο τύπος του, το περιεχόμενο, η διάρκεια ισχύος, τα ποσοστά παρακράτησης όταν το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται για είσπραξη χρημάτων, ειδικότερα θέματα για την εφαρμογή των ποσοστών παρακράτησης της παρ. 4, τα τυχόν άλλα πρόσωπα τα οποία δύνανται να ζητούν και να λαμβάνουν το αποδεικτικό, τα όργανα έκδοσής του και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια εφαρμογής ορίζονται με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή.

 Με απόφαση δύνανται να τροποποιούνται τα ποσοστά παρακράτησης της παρ. 4 και να ορίζονται ποσοστά παρακράτησης όταν υφίστανται μη ληξιπρόθεσμες οφειλές που βεβαιώνονται από φόρο κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών και από φορολογικό και τελωνειακό έλεγχο και το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτού από επαχθή αιτία.

Με πρόσφατη παρέμβαση του ο Συνήγορος  του Πολίτη πρότεινε στο Υπουργείο Εσωτερικών  να κατοχυρωθεί η αρμοδιότητα της Εισαγγελίας να προβαίνει σε χορήγηση άδειας διόρθωσης σφαλμάτων, που δεν αφορούν τα βασικά στοιχεία της πράξης (τόπο, ημέρα, μήνα, έτος και ώρα τέλεσης του γεγονότος), ακόμη και όταν δεν οφείλονται σε προφανή παραδρομή, καθώς και η αρμοδιότητα του Ληξιάρχου να διορθώνει μόνος και λοιπά σφάλματα που οφείλονται σε παραδρομή και όχι μόνο ορθογραφικά, φθογγολογικά ή τονισμού. Το Υπουργείο Εσωτερικών έκανε δεκτή την πρόταση του Συνηγόρου στο σύνολό της και αντικατέστησε το άρ.13 Ν.344/1976 με το άρ.28 Ν.4674/2020. Σκοπός της ως άνω παρέμβασης ήταν η  αποφυγή της οικονομικής επιβάρυνσης  των διοικουμένων, που δεν ευθύνονταν οι ίδιοι για τα ληξιαρχικά σφάλματα αλλά και της Πολιτείας (στην περίπτωση της χορήγησης δωρεάν νομικής συνδρομής σε όσους από αυτούς διέθεταν χαμηλά εισοδήματα), την ταχύτερη αποκατάσταση του δικαιώματος των παιδιών στην ορθή ταυτότητά τους και, ιδίως, την αποφόρτιση της ελληνικής δικαιοσύνης από μεγάλο όγκο υποθέσεων, ασήμαντης φύσης,. Εφ’ εξής το άρθρο 13 του ν.344/1976  έχει ως εξής:

 Διόρθωση στοιχείων ληξιαρχικών πράξεων

 1. Για τη διόρθωση ληξιαρχικής πράξης απαιτείται τελεσίδικη δικαστική απόφαση.

 2. Σφάλματα, παρεισφρήσαντα σε ληξιαρχική πράξη, μη αφορώντα στον τόπο, ημέρα, μήνα, έτος και ώρα τέλεσής τους στην πράξη βεβαιουμένου γεγονότος και εφόσον δεν αποδίδονται σε δόλο των συμπραξάντων την πράξη, δύνανται να διορθωθούν επίσης και μετά από άδεια του Εισαγγελέα Πρωτοδικών ή, όπου δεν εδρεύει Εισαγγελέας, του Ειρηνοδίκη, η οποία παρέχεται μετά από έρευνα και εξακρίβωση των πραγματικών στοιχείων, κατόπιν αίτησης παντός έχοντος έννομο συμφέρον.

 3. Σφάλματα, παρεισφρήσαντα σε ληξιαρχική πράξη προφανώς εκ παραδρομής, μπορούν να διορθωθούν και άνευ αδείας του Εισαγγελέα Πρωτοδικών ή του Ειρηνοδίκη, από τον αρμόδιο ληξίαρχο, μετά από προηγούμενη από αυτόν έρευνα και εξακρίβωση των πραγματικών στοιχείων, κατόπιν αιτήσεως παντός έχοντος έννομο συμφέρον.».

Για υποθέσεις στις οποίες η υποχρέωση γεννήθηκε πριν την 1-1-2015, το δικαίωμα του Δημοσίου για έλεγχο της υπόθεσης παραγράφεται μετά την πάροδο δέκα (10) ετών, σε περίπτωση υποβολής δήλωσης, ή δεκαπέντε (15) ετών, αν δεν υποβλήθηκε δήλωση.

Για υποθέσεις στις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από την 1-1-2015, το δικαίωμα του Δημοσίου παραγράφεται κατά κανόνα εντός πέντε(5) ετών, από το τέλος του έτους στο οποίο λήγει η προθεσμία υποβολής της δήλωσης.

Ανεξάρτητα από τα παραπάνω το δικαίωμα του Δημοσίου είναι παραγραμμένο για όλες τις υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε μέχρι την 31.12.2003.

Πηγή : ΑΑΔΕ, Εγχειρίδιο ερωτήσεων-απαντήσεων σε φορολογικά θέματα, Απρίλιος 2020

Σύμφωνα με το αρ 15 περ.α  του ν. 4611/2019 κατά τη διάρκεια της ρύθμισης των οφειλών προς του Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ,εφ΄όσον τηρούνται οι όροι αυτής και οι λοιποί όροι σύμφωνα με τις διατάξεις του ως άνω νόμου, αναστέλλεται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη. Όσον αφορά  ,δε, το μέτρο της κατάσχεσης εις χείρας τρίτων, που έχει επιβληθεί στους οφειλέτες για τη διασφάλιση των απαιτήσεων των ΦΚΑ,αίρεται με την υπαγωγή του οφειλέτη σε καθεστώς ρύθμισης, κατόπιν σχετικού αιτήματος. Αποδιδόμενα ποσά από κατασχέσεις εις χείρας τρίτων που είχαν επιβληθεί πριν την υπαγωγή σε καθεστώς ρύθμισης, λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη τρεχουσών δόσεων της ρύθμισης.

Το ίδιο ,ωστόσο, δεν συμβαίνει με τις ρυθμίσεις οφειλών προς το Δημόσιο . Και τούτο διότι με ρητή σχετική ρύθμιση στο άρ 104 του αυτού ως άνω νόμου 4611/2019 ορίζεται ότι η υπαγωγή και συμμόρφωση στη ρύθμιση οφειλών προς το Φορολογική Διοίκηση αναστέλλει τη λήψη αναγκαστικών μέτρων και τη συνέχιση της αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών και ακινήτων. Ωστόσο, η αναστολή αυτή δεν ισχύει για κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ,ακόμα και αν  έχουν μόνο εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες,   τα δε αποδιδόμενα ποσά  από αυτές λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της ρύθμισης , εφόσον δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.

Η διαφορετική αντιμετώπιση των κατασχέσεων εις χείρας τρίτων ανάμεσα στις οφειλές προς τους ΦΚΑ και αυτές προς  τη Φορολογική Διοίκηση δημιουργεί σοβαρά ζητήματα σε όσους ρυθμίσουν τις  φορολογικές οφειλές τους με τρόπο ώστε η μηνιαία δόση τους να υπολείπεται του καταβαλλόμενου ποσού μηνιαίως μέσω της επιβληθείσας κατάσχεσης εις χείρας τρίτων .Με δεδομένο ότι η γραμματική διατύπωση του νόμου επιτρέπει την πίστωση των ποσών αυτών μόνο στη συγκεκριμένη ρύθμιση, εξοφλώντας με το υπερβάλλον ποσό περαιτέρω δόσεις μόνο αυτής και όχι και άλλων ρυθμίσεων, στερείται ουσιαστικά ο φορολογούμενος τη δυνατότητα να κάνει χρήση του υπερβάλλοντος ποσού πέραν της μιας δόσης  ώστε να εξοφλά ή να ρυθμίσει και   τις τρέχουσες οφειλές του(από 1.1.2019 και μετά) με άμεσο κίνδυνο να απολέσει τη νέα ρύθμιση .

Μ.Πρωτοπαπαδάκη

Όχι. Η σχετική υποχρέωση ύπαρξης και χρήσης της εταιρικής σφραγίδας για την απόδειξη της εκπροσώπησης ή /και διαχείρισης των νομικών προσώπων ιδιωτικού  δικαίου έχει καταργηθεί ήδη από το 2013 με τις διατάξεις της παρ.12 του άρθρου 3 του ν. 4156/20131 προκειμένου να απλοποιηθεί η  λειτουργία του επιχειρηματικού περιβάλλοντος αλλά και γιατί η  χρήση της σφραγίδας εγκυμονούσε κινδύνους γιατί νομιμοποιούσε έμμεσα ή άμεσα τον κάτοχο αυτής. Το 2016 χρειάστηκε ωστόσο να εκδοθούν σχετικές οδηγίες προς τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας από την Διεύθυνση Εταιρειών του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης γιατί είχε παρατηρηθεί ότι εξακολουθούσαν να ζητούν από τις υπόχρεες εταιρείες να σφραγίζουν με τη σφραγίδα του νομικού προσώπου και να θέτουν την υπογραφή του νομίμου εκπροσώπου τους κάτω από αυτή . Πρόσφατα , και καθώς εξακολουθεί σε ορισμένες περιπτώσεις να μην εφαρμόζεται η παραπάνω νομοθετική ρύθμιση, η Διεύθυνση Εταιρειών εξέδωσε εκ νέου  σχετική Εγκύκλιο σύμφωνα με την οποία συστήνεται η σχετική πληροφορία για την ισχύουσα διάταξη να εμπεριέχεται πλέον στην ανακοίνωση σύστασης  κάθε νέας  εταιρείας και να  έχει την κάτωθι μορφή: «Προσοχή: Υπενθυμίζουμε ότι, σύμφωνα με το νόμο (παρ. 12 άρθρου τρίτου ν. 4156/2013) «Για κάθε πράξη εκπροσώπησης ή διαχείρισης νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου αρκεί η υπογραφή του νομίμου εκπροσώπου του νομικού προσώπου, το όνομα του και η περιγραφή της ιδιότητας του. Διατάξεις που προβλέπουν την υποχρεωτική ύπαρξη / χρήση εταιρικής σφραγίδας για την απόδειξη της εκπροσώπησης ή / και διαχείρισης των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου καταργούνται». Είναι σαφές από τα ανωτέρω ότι , απαίτηση για χρήση εταιρικής σφραγίδας από το νόμιμο εκπρόσωπο ως προϋπόθεση σε συναλλαγές της εταιρείας όπως πχ για παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, παροχή τηλεφωνικών ή διαδικτυακών υπηρεσιών, άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού στο όνομα της εταιρείας είναι παράνομη.

Σ' αυτό και  σε άλλα πρακτικά ερωτήματα απαντά η ΑΑΔΕ  με την πρόσφατη  επικαιροποίηση του κειμένου «Συχνές Ερωτήσεις-Απαντήσεις» που αφορά  τις μισθώσεις ακινήτων και περιέχει ουσιαστικές οδηγίες για τις καταχωρήσεις των κάθε είδους μισθώσεων. Σημαντική η  βασική διευκρίνιση ότι η διαδικασία ηλεκτρονικής καταχώρησης των μισθώσεων  δεν έχει καταργήσει την υποχρέωση  σύνταξης  Ιδιωτικού Συμφωνητικού Μίσθωσης. Και τούτο διότι η δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας, υποβάλλεται αποκλειστικά για φορολογικούς λόγους . Αυτός είναι άλλωστε ο  λόγος που το σύστημα δέχεται  τόσο έγγραφες όσο και προφορικές συμφωνίες.  Η σύνταξη συμφωνητικού μίσθωσης εξακολουθεί να συστήνεται σε κάθε περίπτωση για την απόδειξη όλων  των συμφωνηθέντων όρων μεταξύ των συμβαλλομένων και φυσικά για την ευχερέστερη δικαστική επιδίωξη των αξιώσεων αμφοτέρων σε περίπτωση ανώμαλης εξέλιξης της μισθωτικής σχέσης.

Στην εξαιρετική Ειδική Έκθεση του ο Συνήγορος του πολίτη με θέμα «Κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών για οφειλές προς το Δημόσιο»  αναφέρεται σε όλα τα προβλήματα που δημιουργούνται καθημερινά με τις κατασχέσεις που επιβάλλονται από το Δημόσιο και το ΚΕΑΟ εις χείρας των τραπεζών για οφειλές φορολογούμενων –ασφαλισμένων . Τα προβλήματα είναι σημαντικά καθώς αφορούν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό πολιτών . Όπως αναφέρεται στην εισαγωγή της έκθεσης είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ το 2015 η ΑΑΔΕ προέβη σε περίπου 650.000 κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, το 2016 ο αριθμός των κατασχέσεων διπλασιάστηκε, το 2017 οι κατασχέσεις υπερέβησαν τα 1,7 εκατομμύρια, ενώ έως τον Μάιο του 2018 οι συντελεσθείσες κατασχέσεις έχουν αγγίξει τα 1,2 εκατομμύρια. Αντίστοιχη είναι και η εικόνα από το ΚΕΑΟ σε ό,τι αφορά κατασχέσεις λογαριασμών για την είσπραξη ασφαλιστικών εισφορών. Στην έκθεση αναλύονται όλα νομικά ζητήματα και προτείνονται στοχευμένες λύσεις.

Σημαντικά είναι τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει η  Έκθεση:

 α. Η παρεμπόδιση της αυτόματης και αυτοδίκαιης προστασίας του άρθρου 31 του ΚΕΔΕ στα εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις και ασφαλιστικά βοηθήματα με την ανάδειξη της διαδικασίας γνωστοποίησης του ακατάσχετου λογαριασμού στη φορολογική διοίκηση, από διαδικαστική προϋπόθεση σε ουσιαστική προϋπόθεση, δυναμιτίζει τον σκοπό του νομοθέτη για προστασία των μισθοσυντήρητων φορολογούμενων.

 β. Η δικαστική προστασία, είτε με τη μορφή της προσωρινής δικαστικής προστασίας (αναστολή εκτέλεσης κατάσχεσης, αναστολή καταδιωκτικών μέτρων) είτε με τη μορφή της υπαγωγής σε διαδικασία διαγραφής οφειλών λόγω οικονομικής αδυναμίας, αποδεικνύεται δύσχρηστη και αναποτελεσματική.

γ. Τόσο οι ίδιοι οι οφειλέτες του δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, όσο και οι κληρονόμοι τους ή τα φυσικά πρόσωπα αλληλεγγύως ευθυνόμενα με νομικά πρόσωπα που έχουν παύσει να υφίστανται, συχνά αιφνιδιάζονται από τη διαδικασία κατάσχεσης, την οποία πληροφορούνται όταν επιχειρούν πρόσβαση στις καταθέσεις τους. Αυτό συμβαίνει είτε επειδή το κατασχετήριο δεν κοινοποιείται στον οφειλέτη, πράγμα που κρίθηκε ως συνταγματικά ανεκτό από το ΣτΕ, είτε γιατί η φορολογική ή η κοινωνικοασφαλιστική διοίκηση συσχετίζει τις οφειλές των εκλιπόντων φυσικών προσώπων ή των λυθέντων νομικών προσώπων με τους ήδη μη υφιστάμενους ΑΦΜ τους, και όταν, εν συνεχεία, προβεί σε λήψη καταδιωκτικών μέτρων, τότε τα στρέφει κατά των κληρονόμων και των αλληλλεγγύως ευθυνόμενων φυσικών προσώπων, τα οποία ωστόσο ουδέποτε είχε ενημερώσει για τις οφειλές αυτές.  Μάλιστα, παρατηρούνται περιπτώσεις υπερείσπραξης απαιτήσεων φορέων κοινωνικής ασφάλισης στο πλαίσιο της αναγκαστικής είσπραξης στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων, λόγω τού ότι κατά την ακολουθούμενη ηλεκτρονική διαδικασία κοινοποίησης των κατασχετηρίων από το ΚΕΑΟ προς τα πιστωτικά ιδρύματα, δεν έχει προβλεφθεί τρόπος ελέγχου, σχετικά με το αν το ποσό που δεσμεύεται σε μία τράπεζα όπου τηρεί λογαριασμό ο οφειλέτης έχει ήδη δεσμευθεί και αποδοθεί στο ΚΕΑΟ από άλλη τράπεζα.

δ. Τα σφάλματα τα οποία εμφιλοχωρούν στη διαδικασία, είτε με την μορφή αριθμητικού λάθους, είτε με την μορφή καθυστέρησης ευθυγράμμισης με τροποποιήσεις της νομοθεσίας, συχνά δεν διορθώνονται παρά μόνο με προσφυγή στην δικαιοσύνη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον φορολογούμενο.

 ε. Ακόμη και εάν υπάρξει παραδοχή ενός σφάλματος, η φορολογική ή η κοινωνικοασφαλιστική διοίκηση δεν επιστρέφει στους πολίτες τα εξ αυτού παρακρατηθέντα ποσά, αλλά τα συμψηφίζει με υπάρχουσες οφειλές.

 στ. Τα προνοιακά επιδόματα και ασφαλιστικά βοηθήματα δεν τυγχάνουν συνολικής και ενιαίας προστασίας, αλλά κατατρύχονται από αποσπασματική πολυνομοθεσία, που συχνά οδηγεί στην κατάσχεσή τους, με μεγάλη δυσκολία στην επιστροφή των χρημάτων στις ευάλωτες ομάδες προς τις οποίες απευθύνονται.

 ζ. Οι αγροτικές επιδοτήσεις, παρά την κατηγορηματική διαβεβαίωση του ενωσιακού δικαίου ότι καταβάλλονται στο ακέραιο στους δικαιούχους, καταλήγουν σε πλείστες περιπτώσεις να μην φθάνουν στα χέρια των αγροτών οφειλετών του δημοσίου, λόγω μη θέσπισης ρητής διάταξης περί ακατασχέτου στην ελληνική νομοθεσία, και διχογνωμίας και μετάθεσης ευθύνης μεταξύ των φορέων, ως προς την διαβεβαίωση περί του ακατασχέτου.

 Και ένα γενικό συμπέρασμα του Συνηγόρου του Πολίτη  απολύτως ορθό :

Η υπέρμετρη χρήση καταδιωκτικών μέτρων, κυρίως σε βάρος των οικονομικά αλλά και κοινωνικά πλέον ευάλωτων ομάδων, δηλαδή των μισθοσυντήρητων, των συνταξιούχων, των αγροτών, των ΑμεΑ, των φοιτητών, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των οποίων η οικονομική αντοχή έχει εξαντληθεί από την μακρόχρονη οικονομική κρίση, δεν πρόκειται να επιλύσει ουσιαστικά την χαμηλή εισπραξιμότητα των δημοσίων εσόδων. Η Πολιτεία οφείλει να διερευνήσει και να αναδείξει λύσεις που θα δώσουν στους φορολογούμενους τη δυνατότητα να αυξήσουν τα εισοδήματά τους, μέσα σε ένα κλίμα ανάπτυξης και οικονομικής ασφάλειας, ώστε να δύνανται εν τοις πράγμασι να αποπληρώσουν τις οφειλές τους. Και τότε θα το πράξουν.

Σε περίπτωση ρύθμισης οφειλών ως 50.000 ευρώ προς το Δημόσιο για Φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα χωρίς πτωχευτική ικανότητα (Υ.Α. 62134/ 4100/ 28.12.2017) αίρονται ή όχι οι προηγηθείσες κατασχέσεις των τραπεζικών λογαριασμών των οφειλετών ;

Όχι.  Τόσο στην ΠΟΛ1223/29.12.2017  όσο και στην Υ.Α. 62134/ 4100/ 28.12.2017,  προβλέπεται  η αναστολή της λήψης αναγκαστικών μέτρων και της συνέχισης της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών και ακινήτων του οφειλέτη.

Η  αναστολή αυτή ωστόσο ,όπως ρητά αναφέρεται ,  δεν ισχύει για ληξιπρόθεσμες δόσεις της ρύθμισης καθώς  και  για κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί έως την υπαγωγή της ρύθμισης στα χέρια τρίτων . Δεν ισχύει , δηλαδή , για τις συνηθέστατες περιπτώσεις κατάσχεσης των τραπεζικών λογαριασμών των οφειλών εκ μέρους των Δ.Ο.Υ.  Βρίσκεται, έτσι , ο οφειλέτης στη δυσάρεστη θέση να έχει καταβάλει κόπο για να υπαχθεί στην καθόλου απλή  διαδικασία της ρύθμισης , και ενώ τελικά η αίτηση του γίνεται αποδεκτή και η οφειλή του ρυθμίζεται, να μην είναι εφικτή η αναστολή της κατάσχεσης των λογαριασμών του. Το πρόβλημα εμφανίζεται ιδιαίτερα σημαντικό αφού η συγκεκριμένη ρύθμιση απευθύνεται σε επαγγελματίες που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα  και όχι φυσικά πρόσωπα  . Η πρόβλεψη ότι τα  αποδιδόμενα  ποσά από αυτές τις κατασχέσεις  λαμβάνονται υπόψη για την  κάλυψη δόσης ή δόσεων της ρύθμισης, εφόσον καταβάλλονται εντός της  προθεσμίας αυτών και δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις, δεν είναι πρόσφορη λύση  για τον  επαγγελματία -οφειλέτη . Εννοείται εύλογα ότι το πρόβλημα δεν αφορά τις περιπτώσεις όπου τα προερχόμενα ποσά από την κατάσχεση αντιστοιχούν στη δόση που προκύπτει από την ρύθμιση διότι ούτως ή άλλως η μηνιαία δόση της ρύθμισης πρέπει να καταβάλλεται .Αφορά τις περιπτώσεις εκείνες που τα χρήματα που προέρχονται από την κατάσχεση είναι πολύ περισσότερα και θα προ-εξοφλούν αναγκαστικά περισσότερες δόσεις της ρύθμισης στερώντας με τον  τρόπο αυτό τον επαγγελματία από την πολύτιμη ρευστότητα κίνησης της επαγγελματικής του δραστηριότητας .Ακόμα,δε, περισσότερο δυσμενής για τον επαγγελματία  τυγχάνει η σχετική ρύθμιση καθώς, πέρα από τις ρυθμίσεις και το πολύ συγκεκριμένο όριο του ακατάσχετου λογαριασμού,  οι καταθέσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς επαγγελματιών κατά κανόνα δεν αφορούν μόνο αμοιβές αλλά και έξοδα 

Μ.Πρωτοπαπαδάκη

Για τις τρέχουσες δηλώσεις φορολογικού έτους 2017 δεν έχουν ληφθεί ακόμα οι σχετικές νομοθετικές προβλέψεις ούτε έχουν γίνει οι αναγκαίες μηχανογραφικές προσαρμογές ώστε να είναι τεχνικά δυνατή η χωριστή υποβολή φορολογικών δηλώσεων εκ μέρους των συζύγων, παρά το γεγονός ότι προετοιμάζεται συνολική σχετική ρύθμιση .Επί του παρόντος οι δηλώσεις των συζύγων και για το φορολογικό έτος 2017 θα υποβληθούν από κοινού ,  εξακολουθεί  ωστόσο να υπάρχει η δυνατότητα για ξεχωριστή βεβαίωση φόρου ή επιστροφή φόρου (χωρίς συμψηφισμούς χρεωστικού και πιστωτικού υπολοίπου μεταξύ των συζύγων), όπως ίσχυσε και στα παλαιότερα φορολογικά έτη, κατόπιν αιτήσεως των φορολογούμενων για διαχωρισμό οφειλής στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.

Με τις διατάξεις του άρθρου 20 του ν.4387/2016 διαμορφώνεται νέο πλαίσιο σχετικά με την καταβολή σύνταξης σε συνταξιούχους λόγω γήρατος που αναλαμβάνουν εργασία ή αυτοαπασχόληση μετά την ισχύ του ανωτέρω νόμου, δηλαδή από 13.5.2016, με ταυτόχρονη κατάργηση για τα πρόσωπα αυτά των προγενέστερων σχετικών νομοθετικών ρυθμίσεων.Σύμφωνα με την  εγκύκλιο εφαρμογής του άρθρου 20 του Ν.4387/16, για την απασχόληση συνταξιούχων λόγω γήρατος,που υπογράφηκε στις 19/3/2018  από τον Υφυπουργό Κοινωνικής Ασφάλισης, σε περίπτωση που προκύπτει απασχόληση συνταξιούχου, το ποσό της ακαθάριστης σύνταξης ή συντάξεων σε περίπτωση συρροής, κύριας και επικουρικής, καταβάλλεται μειωμένο κατά 60% για όσο χρονικό διάστημα ο συνταξιούχος απασχολείται και έχει υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ και στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ.

Ως εκ τούτου, το ποσό της σύνταξης που λαμβάνει ο συνταξιούχος που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 20, καταβάλλεται μειωμένο κατά 60% για όσες ημέρες αντιστοιχούν στην απασχόλησή του, για την οποία προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης. Ειδικά στις περιπτώσεις που ο συνταξιούχος αναλάβει εργασία σε φορείς της γενικής κυβέρνησης, όπως ορίζεται στο άρθρο 14 του ν.4270/2014, η καταβολή της σύνταξης /ή των συντάξεων σε περίπτωση συρροής συντάξεων, κύριας και επικουρικής, αναστέλλεται για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η εργασία

Έτσι, ο συνταξιούχος θα υφίσταται ανάλογη με τις ημέρες απασχόλησής του περικοπή ή αναστολή του δικαιούμενου ποσού σύνταξης, και μόνο για το διάστημα που αντιστοιχεί στις συγκεκριμένες ημέρες. Δεδομένου, δε, ότι και στην απασχόληση συνταξιούχων, οι ημέρες ασφάλισης υπολογίζονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις οικείες καταστατικές, γενικές ή ειδικές διατάξεις, και πάντως μέχρι 25 ημέρες ανά μήνα, προκειμένου να εξευρεθεί το ποσό της σύνταξης που αναλογεί σε κάθε ημέρα ανάληψης ασφαλιστέας εργασίας ή δραστηριότητας, αυτό θα επιμερίζεται στις 25 ως άνω ημέρες.  Στη συνέχεια, θα περικόπτεται κατά 60% ή θα αναστέλλεται το ποσό που αντιστοιχεί σε κάθε ημέρα για την οποία απασχολήθηκε και ασφαλίστηκε ο απασχολούμενος συνταξιούχος. Σε κάθε περίπτωση, ως ημέρες απασχόλησης εκλαμβάνονται αυτές που αντιστοιχούν στην ασφάλιση της οικείας εργασίας ή δραστηριότητας.

Σημειώvεται  ότι σε περίπτωση άσκησης ελεύθερου επαγγέλματος (υπαγωγή στην ασφάλιση βάσει των σχετικών διατάξεων του πρώην ΟΑΕΕ) ή αυτοαπασχόλησης (υπαγωγή στην ασφάλιση βάσει των σχετικών διατάξεων του πρώην ΕΤΑΑ), όπου η ασφάλιση γίνεται με βάση τον μήνα, η σύνταξη περικόπτεται κατά 60% για το σύνολο του μήνα που ασκείται επαγγελματική δραστηριότητα.

Παράδειγμα 1: Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ λαμβάνει κύρια σύνταξη ύψους €800,00 και επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑΕΠ ύψους €100,00, και αναλαμβάνει εργασία στον ιδιωτικό τομέα, με πλήρη απασχόληση (25 ημέρες ασφάλισης). Ο εν λόγω συνταξιούχος θα λάβει μειωμένη κύρια και επικουρική σύνταξη κατά 60%, δηλαδή η μηνιαία κύρια σύνταξη θα ανέρχεται σε €320,00 [(€800,00 – (60% x €800,00)] και η μηνιαία επικουρική σύνταξη θα ανέρχεται σε €40,00 [€100,00 – (60% x €100,00)].

Παράδειγμα 2: Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ λαμβάνει κύρια σύνταξη ύψους €800,00, και επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑΕΠ ύψους €100,00 και εργάζεται  στον ιδιωτικό τομέα για 2 ημέρες τον μήνα, με πλήρες ωράριο. Στην περίπτωση αυτή, το ποσό της κύριας σύνταξης για κάθε ημέρα ανέρχεται σε €32,00 (€800,00/25) και για κάθε ημέρα απασχόλησης το ποσό της κύριας σύνταξης μειώνεται κατά €19,20 (60% x €32,00). Συνολικά, ο συνταξιούχος απασχολείται 2 ημέρες το μήνα και, συνεπώς, θα λάβει κύρια σύνταξη ύψους €761,60 [€800,00 – (2 x €19,20)].

Αντίστοιχα, το ποσό της επικουρικής σύνταξης για κάθε ημέρα ανέρχεται σε €4,00 (€100,00/25) και για κάθε ημέρα απασχόλησης το ποσό της επικουρικής σύνταξης μειώνεται κατά €2,40 (60% x €4,00). Συνολικά, ο συνταξιούχος που απασχολείται 2 ημέρες το μήνα, θα λάβει επικουρική σύνταξη ύψους €95,20 [€100,00 – (2 x €2,40)].

Παράδειγμα 3: Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ λαμβάνει κύρια σύνταξη, ύψους €800,00, και επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑΕΠ, ύψους €100,00, και εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα για 5 ημέρες τον μήνα, με μειωμένο ωράριο. Στην απασχόλησή του αυτή έστω ότι αντιστοιχούν 3 ημέρες ασφάλισης ανά μήνα. Επομένως, θα έχει την ίδια αντιμετώπιση με τον συνταξιούχο του προηγούμενου παραδείγματος, δηλαδή θα του καταβληθεί μειωμένο κατά 60% το ποσό που αντιστοιχεί στα 3/25 της κύριας και επικουρικής σύνταξής του.

Παράδειγμα 4: Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ λαμβάνει κύρια σύνταξη ύψους €800,00,  και επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑΕΠ, ύψους €100,00, και παρέχει υπηρεσίες σε ΝΠΔΔ, που είναι φορέας γενικής κυβέρνησης, για 2 ημέρες τον μήνα, με πλήρες ωράριο. Το ποσό της κύριας σύνταξης για κάθε ημέρα ανέρχεται σε €32,00 (€800,00/25). Συνολικά, ο συνταξιούχος απασχολείται 2 ημέρες το μήνα και, συνεπώς, θα λάβει κύρια σύνταξη ύψους €736,00 [€800,00 – (2 x €32,00)].

Αντίστοιχα, το ποσό της επικουρικής σύνταξης για κάθε ημέρα ανέρχεται σε €4,00 (€100,00/25). Συνολικά, ο συνταξιούχος που απασχολείται 2 ημέρες το μήνα, θα λάβει επικουρική σύνταξη ύψους €92,00 [€100,00 – ( 2 x €4,00)].

Παράδειγμα 5: Ομοίως συνταξιούχος του ΕΦΚΑ συμμετέχει ως ηθοποιός/τραγουδιστής σε δύο παραστάσεις ανά εβδομάδα. Θα περικοπεί μόνο το ποσό της σύνταξης που αντιστοιχεί στην απασχόλησή του για τις δύο παραστάσεις ανά εβδομάδα σύμφωνα με τα παραπάνω παραδείγματα.

Πηγή: www.goverment.gov.gr