Πολύ συχνά διαπιστώνεται τελευταία ότι έλληνες, που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό εδώ και χρόνια ,έχουν παραλείψει να δηλώσουν τη μεταβολή της φορολογικής κατοικίας τους στην Δ.Ο.Υ. Εμφανίζονται έτσι να παραμένουν κάτοχοι ελληνικού ΑΦΜ ως φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος ενώ παράλληλα υποβάλλουν δηλώσεις εισοδήματος και στο εξωτερικό ως φορολογικοί κάτοικοι της άλλης χώρας, δεδομένο εξ αρχής εσφαλμένο καθώς ο κάθε φορολογούμενος δύναται να έχει μία και μόνο φορολογική κατοικία. Το πρόβλημα γίνεται σημαντικό όταν το πρόσωπο αυτό αποκτά εισοδήματα και στις δύο χώρες –και τούτο διότι –σε συνέχεια του παραπάνω λάθους του- δηλώνει και φορολογείται , σε κάθε χώρα , τα εισοδήματα που αποκτά εκεί. Τούτο όμως αντιτίθεται στο γενικό κανόνα ότι κάθε φορολογούμενος δηλώνει στην χώρα της φορολογικής του κατοικίας το παγκόσμιο εισόδημα του.
Και ναι μεν αυτό το ζήτημα υπήρχε και στο παρελθόν , η αλήθεια όμως είναι ότι δεν γινόταν πάντα και εύκολα αντιληπτό –Ωστόσο, πλέον τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Εκτός του μεγάλου αριθμού ελλήνων που πλέον ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό, ήδη, μεταξύ πολλών άλλων, θεσμοθετήθηκαν και ισχύουν κανόνες για την αυτόματη ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών σε παγκόσμιο επίπεδο με στόχο την άρση του τραπεζικού απορρήτου και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Ένας τραπεζικός λογαριασμός στο εξωτερικό από έναν έλληνα που ζει και εργάζεται εκεί,αλλά παραμένει να εμφανίζεται στην Ελλάδα ως φορολογικός κάτοικος της χώρας, είναι ένα ζήτημα το οποίο μπορεί να κληθεί να δικαιολογήσει καθώς αν πράγματι ήταν φορολογικός κάτοικος Ελλάδος θα έπρεπε να δηλώνει στην Ελλάδα το παγκόσμιο εισόδημα του και όχι μόνο όσα εσοδεύεται στη χώρα μας.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται για τους κατοίκους των ΗΠΑ διότι για αυτούς ήδη ισχύει ο Νόμος περί Φορολογικής Συμμόρφωσης Ξένων Λογαριασμών, γνωστός ως FATCA, που σχεδιάστηκε με στόχο ειδικά για την αποτροπή της φοροδιαφυγής από πολίτες των ΗΠΑ ή κάτοικους ΗΠΑ που διατηρούν ξένους λογαριασμούς ή Offshore επενδύσεις. Σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς του FATCA, και οι ελληνικές τράπεζες μεταξύ των άλλων καλούνται να εντοπίζουν δικαιούχους λογαριασμών από ΗΠΑ και να παρέχουν στο IRS( τη φορολογική αρχή των ΗΠΑ) πληροφορίες σχετικά με το ενεργητικό τους, πληρωμές εσόδων και κινήσεις συναλλαγών κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους. Το θέμα αφορά και τους Έλληνες που ζουν και εργάζονται στις ΗΠΑ , παραμένουν να δηλώνονται στην Ελλάδα ως φορολογικοί κάτοικοι της χώρας , αποκτούν εισοδήματα στην Ελλάδα όπου και διατηρούν τραπεζικούς λογαριασμούς , και ενδεχομένως δε δηλώνουν στο εξωτερικό .
Είναι προφανές πια ότι κάθε φορολογούμενος οφείλει, από τη στιγμή που θα πληροί τις προϋποθέσεις μεταβολής της φορολογικής κατοικίας του , να προβαίνει στην σχετική διαδικασία αλλαγής αυτής και στην εφ’ εξής ορθή δήλωση των εισοδημάτων προκειμένου να αποφύγει δυσάρεστες εμπλοκές.
Μ.Πρωτοπαπαδάκη-Δικηγόρος –Διαμεσολαβήτρια
