Οι αλλαγές στο ν. 3869/2010 υπαγορεύθηκαν, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του πολυνομοσχεδίου, από την ανάγκη αποτροπής κατάχρησης του νόμου από στρατηγικούς κακοπληρωτές και από την ανάγκη διόρθωσης επιμέρους αστοχιών του νόμου που οδηγούν σε αδικίες. Κάποιες από τις νέες ρυθμίσεις στοχεύουν και στην μερική αποφόρτιση των Ειρηνοδικείων.
1.Ρυθμίζεται το ζήτημα κληρονομιάς υπερχρεωμένου προσώπου. Ορίζεται ότι η αποδοχή υπερχρεωμένης κληρονομιάς, ακόμα και αν ο κληρονόμος γνώριζε την υπερχρέωση του θανόντος και απέβλεπε στην προστασία της κληρονομιαίας περιουσίας δεν συνιστά δόλια περιέλευση σε αδυναμία πληρωμής για την περίπτωση που και ο ίδιος αργότερα αιτηθεί την υπαγωγή του στον ίδιο νόμο. Για προφανείς λόγους η εμβέλεια της διάταξης περιορίζεται στους νόμιμους μεριδούχους (παιδιά, γονείς , σύζυγος) ( η διάταξη αυτή ισχύει αναδρομικά και σε αποδοχές κληρονομίας που έλαβαν χώρα πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου)
2.Προβλέπεται να προστεθεί στην βεβαίωση οφειλών που χορηγούν οι τράπεζες ο αριθμός και η ημερομηνία της δανειακής σύμβασης , εφ’ όσον είναι διαθέσιμα , για να μην απαιτείται η αναζήτηση της σύμβασης. Οι βεβαιώσεις θα πρέπει να χορηγούνται εντός μηνός χωρίς καμιά δαπάνη.
3.Ορίζεται ότι ο οφειλέτης υποχρεώνεται να παραιτηθεί του τραπεζικού απορρήτου του και να υποβάλει Υ/Δ περί μη πτωχευτικής ικανότητας του. Ειδικά για τις εκκρεμείς αιτήσεις δίνεται μια προθεσμία 3 μηνών στους οφειλέτες που δεν επιθυμούν την άρση του τραπεζικού απορρήτου τους, να παραιτηθούν από τις αιτήσεις τους, με αυτόματη άρση του απορρήτου μετά την παρέλευση της ως άνω προθεσμίας. Τα στοιχεία κίνησης των τραπεζικών λογαριασμών και λοιπών τραπεζικών προϊόντων αφορούν τόσο τράπεζες του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού και χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών πριν από την υποβολή της αίτησης έως την ημέρα συζήτησης της.
4.Για διευκόλυνση του έργου του Δικαστηρίου, προβλέπεται ότι ανατίθεται στη γραμματεία ένας επιβοηθητικός προκαταρκτικός έλεγχος είτε για τυχόν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα είτε για άσκηση άλλης αίτησης στο παρελθόν
5. Ορίζεται ότι η αυτοδίκαιη αναστολή των μέτρων που απορρέει από την κατάθεση της αίτησης ισχύει και σε περίπτωση 2ης αίτησης (σύνηθες λόγω λάθους ή για να προστεθούν οφειλές στο Δημόσιο) .Την 3η φορά δεν υπάρχει αυτοδίκαιη αναστολή αλλά θα απαιτείται δικαστική διαταγή.
6.Για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο καταχρηστικής επίτευξης αυτοδίκαιης αναστολής από πρόσωπα με εμπορική ιδιότητα προβλέπεται ότι αν η γραμματεία διαπιστώσει εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα τότε ο Ειρηνοδίκης θα πρέπει να αποφασίσει μέσα σε 10 μέρες για την επιχειρηματική δραστηριότητα και για το αν θα ισχύει η απαγόρευση των καταδιωκτικών μέτρων.
7.Καταργείται ο περιορισμός ισχύος της προσωρινής διαταγής για έξι μήνες
8.Αντιμετωπίζονται περιπτώσεις οφειλετών που ελάμβαναν προσωρινή διαταγή και δεν κατέβαλαν τα ποσά .Προτείνεται η αυτοδίκαιη άρση της προσωρινής διαταγής εφ’ όσον υπάρξει καθυστέρηση ποσού ίσου με την αξία τριών δόσεων . Πριν όμως την παύση της αναστολής καλείται ο οφειλέτης να τις εξοφλήσεις εντός 30 ημερών ώστε να έχει μια ακόμα ευκαιρία .Αν ο οφειλέτης δεν συμμορφωθεί προσηκόντως, παύει να ισχύει αυτοδικαίως έναντι όλων των πιστωτών η διαταχθείσα αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων και κάθε άλλου ανασταλτικού μέτρου, από την ημέρα που ο θιγόμενος πιστωτής επιδώσει σχετική δήλωση στους υπόλοιπους πιστωτές, υπό την προϋπόθεση ότι θα καταθέσει σχετικό σημείωμα με ενσωματωμένη την ανωτέρω αναφερόμενη εξώδικη όχληση στον φάκελο που τηρείται στο αρμόδιο δικαστήριο. Στην περίπτωση αυτή, ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει από τον αρμόδιο δικαστή την εκ νέου χορήγηση προσωρινής διαταγής αν αποδεικνύει ότι η μη καταβολή των δόσεων οφείλεται σε γεγονός ανωτέρας βίας, μη δυνάμενο να αντιμετωπιστεί με αίτηση μεταρρύθμισης της αρχικής προσωρινής διαταγής, ή ότι ο θιγόμενος πιστωτής άσκησε καταχρηστικά το δικαίωμα των προηγούμενων εδαφίων
9.Ορίζεται ότι η παύση της τοκογονίας δεν ισχύει εφ’ όσον η αίτηση απορριφθεί τελεσίδικα.
10.Ορίζεται ρητά ότι δεν υπάρχει δυνατότητα δεύτερης αίτησης όταν η απόρριψη οφείλεται σε δόλια περιέλευση του οφειλέτη σε αδυναμία πληρωμής
11.Τροποποιούνται οι διατάξεις που προβλέπουν τη συνεισφορά του Ελληνικού Δημοσίου στο σχέδιο διευθέτησης οφειλών για προστασία της κύριας κατοικίας και συγκεκριμένα ορίζεται ότι ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει αίτηση στο Ελληνικό Δημόσιο για τη μερική κάλυψη του ποσού της μηνιαίας καταβολής του σχεδίου διευθέτησης οφειλών του παρόντος άρθρου, το οποίο ορίζει η δικαστική απόφαση, ενημερώνοντας σχετικά τους πιστωτές. Η απόφαση του δικαστηρίου επισημαίνει τη δυνατότητα αυτή στον οφειλέτη. Μετά την παρέλευση τριάντα ημερών από την ημέρα δημοσίευσης της απόφασης, οποιοσδήποτε πιστωτής μπορεί να υποβάλει την αίτηση για λογαριασμό του οφειλέτη, ενημερώνοντάς τον εγγράφως. Ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλει το μέγιστο της δυνατότητας αποπληρωμής του και σε κάθε περίπτωση υποχρεούται στην καταβολή ελάχιστης συνεισφοράς. Η συνεισφορά του Ελληνικού Δημοσίου στο παραπάνω σχέδιο διευθέτησης οφειλών δεν μπορεί να υπερβαίνει σε διάρκεια τα τρία έτη και καταβάλλεται στους πιστωτές υπό την προϋπόθεση ότι ο οφειλέτης παραμένει συνεπής στην καταβολή της ελάχιστης συνεισφοράς. Αν ο οφειλέτης δεν καταβάλει εγκαίρως τη συνεισφορά του, ο θιγόμενος πιστωτής υποχρεούται να ενημερώσει εγγράφως, περιλαμβανομένου του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, το αργότερο μέσα σε ένα μήνα την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Αν ο πιστωτής παραλείψει την ενημέρωση του προηγούμενου εδαφίου και ο οφειλέτης εκπέσει κατά την παρ. 2 του άρθρου 11, τότε ο πιστωτής υποχρεούται να επιστρέψει στο Ελληνικό Δημόσιο με τον νόμιμο τόκο τα ποσά που αυτό κατέβαλε μετά την ασυνέπεια του
13.Ενδιαφέρον παρουσιάσει και μια ακόμα πρόβλεψη που στοχεύει να αποτραπεί το ενδεχόμενο να απορρίψει το Δικαστήριο το αίτημα προστασίας της κύριας κατοικίας λόγω υψηλής αξίας και αυτή στη συνέχεια να ρευστοποιηθεί σε τιμή κατώτατη του ορίου προστασίας. Η προτεινόμενη ρύθμιση προβλεπει ότι το όριο αξίας για την προστασία της κύριας κατοικίας τίθεται ως ελάχιστη επιτρεπτή τιμή πρώτης προσφοράς για τον πλειστηριασμό .Και μάλιστα ο περιορισμός αυτός ισχύει για 3 χρόνια. Αν όμως υπάρξουν μέσα σ’ αυτά τα 3 χρόνια δύο άγονοι πλειστηριασμοί με αυτή την τιμή, είναι εύλογο το Δικαστήριο να μεταρρυθμίσει την απόφαση ,μετά από αίτηση του οφειλέτη που μπορεί να υποβληθεί και μετά την 31.12.2018 , και να διατάξει την προστασία της κατοικίας αυτής. Ισχύει και για εκκρεμείς αιτήσεις .
14.Προβλέπεται η δυνατότητα στους οφειλέτες να ζητήσουν μεταρρύθμιση του σχεδίου διευθέτησης των οφειλών τους και στο διάστημα που καταβάλουν για τη διάσωση της κατοικίας τους πάντα όμως με την προϋπόθεση ότι η όποια νέα ρύθμιση δεν θα χειροτερεύει τη θέση των πιστωτών σε σχέση με τη θέση που θα είχαν επί αναγκαστικής εκτέλεσης.
15.Με δεδομένη την άρση του τραπεζικού απορρήτου προβλέπεται η δυνατότητα οι τράπεζες να χορηγούν στοιχεία στους πιστωτές για την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη ύστερα από Εισαγγελική εντολή .
16.Προβλέπεται ότι καθίσταται προαιρετική η απόφαση του Ειρηνοδικείου που πιστοποιεί την απαλλαγή του οφειλέτη , η οποία θα επέρχεται αυτοδικαίως με την κανονική εκτέλεση των υποχρεώσεων του .
17. Υπάρχουν διατάξεις για εγγυητές και συγκεκριμένα για την περίπτωση που ο εγγυητής καταβάλει στον πιστωτή ( συνήθως στην τράπεζα) πριν την ολοκλήρωση της δικαστικής ρύθμισης ,όχι μόνο τμήμα της οφειλής από το οποίο πρόκειται να απαλλαγεί ο οφειλέτης αλλά και τμήμα από το ποσό που θα καταβάλει τελικά ο οφειλέτης .Στην περίπτωση αυτή ,για το τελευταίο ποσό , υποκαθίσταται στη θέση του πιστωτή και ο οφειλέτης θα πληρώσει στον εγγυητή τα ίδια ποσά που θα κατέβαλε στην τράπεζα.
18.Αντιμετωπίζεται το ζήτημα θανάτου του αιτούντος υπερχρεωμένου προσώπου είτε κατά τη διάρκεια της δίκης, είτε μετά την έκδοση οριστικής απόφασης αλλά πριν την απαλλαγή του είτε πριν την έκδοση αυτής .
Μαρούσα Πρωτοπαπαδάκη –Δικηγόρος
Για να δείτε το σχετικό αρχείο πατήστε εδώ
