Δημοσιεύθηκε ήδη στο ΦΕΚ Β’ 539/16-02-2018 η Υπουργική Απόφαση υπ’ αρ. 52246/3173 για τις Ρυθμίσεις αποπληρωμής οφειλών δανειοληπτών που χορηγήθηκαν από ίδια κεφάλαια του καταργηθέντος ΟΕΚ. Πρόκειται για ρυθμίσεις ιδιαίτερα ευνοϊκές προς τους δανειολήπτες, οι οποίες λαμβάνουν υπόψη κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια βάσει των οποίων αναμορφώνεται η μηνιαία δόση και ο χρόνος αποπληρωμής των οφειλών.
Εισαγωγικά αναφέρεται ότι εντός του μήνα Απριλίου αναμένεται η ανάρτηση της ηλεκτρονικής φόρμας της αίτησης για την ένταξη στις ρυθμίσεις της Υ.Α. Από την ανάρτηση της φόρμας αυτής θα εκκινήσει και η προβλεπόμενη στην Υ.Α. προθεσμία 8 μηνών για την ένταξη των ενδιαφερόμενων δανειοληπτών. Αναμένονται επίσης αναλυτικές οδηγίες του Ο.Α.Ε.Δ. για την πρακτική εφαρμογή της Υ.Α., ιδίως για τις περιπτώσεις δανείων προερχομένων από ίδια κεφάλαια του Ο.Ε.Κ., τα οποία διαχειρίζεται όμως πιστωτικό ίδρυμα.
Αναφορικά με το περιεχόμενο των προβλεπόμενων ρυθμίσεων, επισημαίνονται τα εξής:
1. Πρώτη κατηγορία δανειοληπτών που ωφελούνται είναι οι δανειολήπτες το συνολικό χρέος των οποίων (άληκτο κεφάλαιο + ληξιπρόθεσμες οφειλές + τκοι κεφαλαίου + τόκοι υπερημερίας) είναι μικρότερο ή ίσο των 6.000,00 €. Οι δανειολήπτες αυτοί θεωρείται ότι έχουν αποπληρώσει το δάνειό τους και δεν υφίσταται καμία εκκρεμότητα οφειλής τους προς τον Ο.Α.Ε.Δ. (κεφάλαιο 2ο §2)
2. Εάν,ωστόσο, το συνολικό χρέος του οφειλέτη υπερβαίνει το ποσό των 6.000 € εφαρμόζονται οι ακόλουθοι υπολογισμοί προκειμένου να ρυθμιστεί η οφειλή του:
· Επί του αρχικού ποσού δανεισμού (αρχικό δάνειο) εφαρμόζεται μείωση κατά 15% σε όλα τα δάνεια που υπάγονται στην Υπουργική Απόφαση. Το ποσό που απομένει χαρακτηρίζεται ως Νέο Ποσό Δανείου.(κεφάλαιο 2ο §5 και κεφάλαιο 5ο §1)
· Το Νέο Ποσό Δανείου μπορεί να μειωθεί ακόμη περισσότερο λαμβανομένων υπόψη κοινωνικών κριτηρίων. Συγκεκριμένα, προβλέπεται περαιτέρω μείωση κατά 10% ή 20%. Η μείωση αυτή υπολογίζεται επί του Νέου Ποσού Δανείου. Στην πρώτη κατηγορία (10%) ανήκουντρίτεκνοι, συνταξιούχοι, περιπτώσεις χηρείας με προστατευόμενο μέλος, μονογονεϊκές οικογένειες, οικογένειες με μέλος ΑΜΕΑ, σεισμόπληκτοι-πυρόπληκτοι, άτομα με αναπηρία 67% και άνω, ενώ στη δεύτερη κατηγορία (20%) οι πολύτεκνοι δανειολήπτες. (κεφάλαιο 5ο §2 και κεφάλαιο 3ο §1)
· Το ποσό που απομένει μετά τη μείωση κατά 10% ή 20% επί του Νέου Ποσού Δανείου, σε περίπτωση που ο δανειολήπτης ωφελείται αυτής της μείωσης ονομάζεται Τελικό Ποσό Δανείου.Το Νέο Ποσό Δανείου ταυτίζεται με το Τελικό Ποσό Δανείου στην περίπτωση που δεν συντρέχουν προϋποθέσεις περαιτέρω μειώσεων. (κεφάλαιο 5ο §2) Εφόσον ο οφειλέτης ήδη κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ένταξης έχει καταβάλει ποσό που αντιστοιχεί ή υπερβαίνει το 60% του Τελικού Ποσού Δανείου, απαλλάσσεται από κάθε υπόλοιπο οφειλής, καθώς το χορηγηθέν δάνειο θεωρείται εξοφληθέν.(κεφάλαιο 2ο §6)
· Στην αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή ο οφειλέτης δεν έχει καταβάλει ποσό που αντιστοιχεί ή υπερβαίνει το 60% του Τελικού Ποσού Δανείου, προσδιορίζεται η Τελική Οφειλή, την οποία ο δανειολήπτης καλείται να καταβάλλει. Προκειμένου αυτή να προσδιοριστεί, από το Τελικό Ποσό Δανείου αφαιρούνται τα ήδη καταβληθέντα από τον δανειολήπτη ποσά είτε αφορούν τόκους κεφαλαίου, είτε τόκους υπερημερίας, είτε κεφαλαιοποιημένους τόκους, είτε κεφάλαιο. Μάλιστα, τυχόν τόκοι κεφαλαίου ή υπερημερίας που έχουν επιβληθεί και δεν έχουν καταβληθεί από τον δανειολήπτη διαγράφονται και δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία υπολογισμού της Τελικής Οφειλής. (κεφάλαιο 5ο §3). Επισημαίνεται επίσης ότι ειδικά προβλέπεται ότι τυχόν τόκοι κεφαλαίου ή τόκοι υπερημερίας που τυχόν έχουν καταβληθεί από τον δανειολήπτη έως και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ένταξης αφαιρούνται από το κεφάλαιο του δανείου. (κεφάλαιο 2ο §3 περ. α)
· Η Τελική Οφειλή κατανέμεται σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, οι οποίες παραμένουν άτοκες και δεν επιβαρύνονται με τόκους υπερημερίας έως και τη λήξη του χρόνου αποπληρωμής του δανείου. (κεφάλαιο 5ο §4)
· Σε ό, τι αφορά τον χρόνο αποπληρωμής του δανείου, η Υ.Α.προβλέπει αύξηση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου κατά 10 έτη, εφόσον ο συμβατικός χρόνος εξόφλησής του είναι σε ισχύ και παράταση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου επίσης κατά 10 έτη, εφόσον ο συμβατικός χρόνος εξόφλησης έχει παρέλθει. Στη δεύτερη περίπτωση η επιμήκυνση του χρόνου εκκινεί από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης ένταξης στις ρυθμίσεις της Υ.Α. (κεφάλαιο 2ο §1)
3. Τέλος, η Υ.Α. προβλέπει και δύο επιπλέον εκπτώσεις για την περίπτωση Ταχύτερης αποπληρωμής δανείου (κεφάλαιο 3ο §2). Συγκεκριμένα, ο οφειλέτης που εντός 5 ετών καταβάλει ποσό που μαζί με το ήδη καταβληθέν αντιστοιχεί σε ποσοστό 60% του Τελικού Ποσού Δανείου, δικαιούται έκπτωσης για το υπόλοιπο 40%. Αντίστοιχα, ο οφειλέτης που εντός 8 ετών καταβάλει ποσό που μαζί με το ήδη καταβληθέν αντιστοιχεί σε ποσοστό 80% του Τελικού Ποσού Δανείου, δικαιούται έκπτωσης για το υπόλοιπο 20%.
Στα ιδιαιτέρως ευνοϊκά σημεία εντάσσουμε την ειδική πρόβλεψη της Υ.Α. για ανέργους και οφειλέτες με χαμηλά εισοδήματα που βρίσκονται σε αδυναμία πληρωμής της ανωτέρω δόσης. Πρόκειται για σειρά ευνοϊκών διατάξεων, τις οποίες δύναται ο δανειολήπτης να χρησιμοποιεί καθ’ όλη τη χρονική διάρκεια του δανείου. (κεφάλαιο 4ο)
· Συγκεκριμένα για τους άνεργους δανειολήπτες προβλέπεται ότι μπορούν να ζητήσουν με αιτιολογημένη αίτησή τους προς το Δ.Σ. του Ο.Α.Ε.Δ. την εξαίρεσή τους από την υποχρέωση καταβολής της μηνιαίας δόσης, για χρονικό διάστημα 6 μηνών, επαναλαμβανόμενο καθ’ όλη τη χρονική διάρκεια του δανείου, μέχρι να συμπληρωθούν συνολικά τρία έτη.
· Επίσης, για τους δανειολήπτες α) με συνολικό χρέος έως 26.000 € και ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 25.000 € και β) με συνολικό χρέος μεγαλύτερο των 26.000 € και ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 35.000 € προβλέπεται η δυνατότητα να καταβάλουν το 10% του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματός τους σε 12 ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
· Τέλος, κάθε δανειολήπτης που αποδεδειγμένα αδυνατεί να καταβάλλει τις μηνιαίες δόσεις του δανείου του δύναται επίσης να ζητήσει την εξαίρεση της καταβολής για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, τη μείωση της δόσης και την αύξηση του χρόνου αποπληρωμής.
Είναι σκόπιμο, τέλος, να τονιστεί ότι ο οφειλέτης που επιθυμεί να ενταχθεί στις ρυθμίσεις της συγκεκριμένης Υ.Α. οφείλει να παραιτηθεί από την τυχόν ένταξή του στις ρυθμίσεις του Ν. 3869/2010 ή σε άλλου είδους ρυθμίσεις στις οποίες έχει ενταχθεί. (κεφάλαιο 1ο §2) Επίσης, ότι βασική προϋπόθεση ένταξης στις ρυθμίσεις είναι η ιδιοκατοίκηση και η χρήση της κατοικίας από τον δανειολήπτη (γονείς, τέκνα, συγγενείς α’ και β’ βαθμού) για την υπολειπόμενη διάρκεια του δανείου. (κεφάλαιο 6ο §1)
Αντωνία Καρδαμάκη – Ασκ. Δικηγόρος
