Ο νέος κώδικας φορολογικής διαδικασίας ( ν. 4174/2013) ,που ισχύει από 1η Ιανουαρίου 2014, περιέχει πολλές και σημαντικές αλλαγές τόσο σε διαδικαστικό όσο και σε ουσιαστικό επίπεδο. Μέσα από αυτόν κατ’ αρχήν συστηματοποιούνται για πρώτη φορά οι διαδικασίες προσδιορισμού και είσπραξης των εσόδων του Δημοσίου για τους βασικότερους από τους γνωστούς φόρους: Το φόρο εισοδήματος, το ΦΠΑ , τον ΕΝΦΙΑ, το φόρο κληρονομιών , δωρεών , γονικών παροχών ,προικών και κερδών από τυχερά παίγνια, αλλά και κάθε άλλου φόρου , τέλους ,εισφοράς ή χρηματικής κύρωσης που περιγράφεται στο παράρτημα του ΚΦΔ. Με το άρθρο 50παρ 2 του ν.4223/2013 προστέθηκε στο τέλος του ΚΦΔ το παράρτημα που αναφέρει τις ακόλουθες περιπτώσεις :Φόρος μεταβίβασης ακινήτων (ν. 1587/1950), Δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) και Περιουσιολόγιο ακινήτων (άρθρα 23 και 23Α` του ν. 3427/2005), Ειδικός Φόρος επί των Ακινήτων (άρθρα 15 έως 18 του ν. 3091/2002), Τέλος Επιτηδεύματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων (άρθρο 31 του ν. 3986/2011), Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης Φυσικών Προσώπων (άρθρο 29 του ν. 3986/2011), Φόρος Πολυτελούς Διαβίωσης (άρθρο 44 του ν. 4111/2013), Φόρος Πλοίων με ελληνική και με ξένη σημαία (ν. 27/1975), Εισφορά Εισαγόμενου Συναλλάγματος (άρθρο 45 παρ. 1 του ν. 4141/2013), Φόρος επί των μερισμάτων εταιριών του άρθρου 25 του ν. 27/1975 (άρθρο 45 παρ. 5 του ν. 4141/2013),Έσοδα Εισιτηρίων Καζίνο (άρθρα 2 παρ. 10 του ν. 2206/1994,31 παρ. 13 του ν. 2873/2000,1 παρ. 1 του ν. 3139/2003, πρώτο περ. 9 υποπ. Ε 7 του ν. 4093/2012), Ειδικός Φόρος Πολυτελείας Χωρών της Ε.Ε. και Εγχω-ρίως Παραγομένων Ειδών (άρθρο 17 του ν. 3833/2010), Συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου στα Μικτά Κέρδη των Εταιρειών Παροχής Υπηρεσιών Στοιχημάτων και Τυχερών Παιγνίων μέσω Διαδικτύου (άρθρο 50 του ν. 4002/2011), Τέλος Συνδρομητών Κινητής Τηλεφωνίας και Τέλος Καρτοκινητής Τηλεφωνίας (άρθρο 33του ν. 3775/2009), Τέλη Διενέργειας Παιγνίων με Παιγνιόχαρτα (άρθρα 8 του ν. 2515/1997, 8 παρ. 1 του ν. 2954/2001 και 10 παρ. 2 του ν. 3037/2002), Φόρος Ασφαλίστρων (άρθρο 29 του ν. 3492/2006), Ετήσιο Τέλος για τη Λειτουργία Χώρου Καπνιζόντων (άρθρο 45 του ν. 3986/2011), Ειδικός Φόρος στις Διαφημίσεις που προβάλλονται από την τηλεόραση (άρθροπρώτο παρ. 12 του ν. 3845/2010, άρθρο 3 παρ. 9 της από 31.12.2011 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία κυρώθηκε με το άρθρο δεύτερο του ν. 4047/2012, άρθρο 22 της από 31.12.2012 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4147/2013), Ειδικός Φόρος Ιδιωτικών Πλοίων Αναψυχής (άρθρο 2 του ν. 3790/2009), Φόρος Συγκέντρωσης Κεφαλαίου (άρθρα 17-31 του ν.1676/1986), Εισφορά Δακοκτονίας (άρθρο 102 του ν. 1402/1983), Εφάπαξ φόροι επί των αποθεμάτων πετρελαίου (άρθρα 23 του ν. 3634/2008, 2 του ν.3828/2010 και τέταρτο παρ. 6 του ν. 3845/2010), Τέλη Χαρτοσήμου (π.δ. 28ης Ιουλίου 1931), Ειδικός Φόρος για την Ανάπτυξη της Κινηματογραφικής Τέχνης (άρθρο 60 του ν. 1731/1987), ΦόροςΑκίνητης Περιουσίας (άρθρα 27 έως και 50 του ν. 3842/2010), Φόρος Αυτομάτου Υπερτιμήματος (άρθρο 16 του ν. 1882/1990), Φόρος Αυτομάτου Υπερτιμήματος και Τέλος Συναλλαγής Ακινήτων (άρθρα 2 έως και 19 του ν. 3427/2005), Φόρος Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (άρθρα 21 έως και 35 του ν. 2459/1997), Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (άρθρα 5 έως και 19 του ν. 3634/2008), το ΈκτακτοΕιδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (άρθρο 53 του ν.4021/2011),`Εκτακτο Ειδικό Τέλος Ακινήτων (άρθρο πρώτο υποπαράγραφος Α7 του ν. 4152/2013), Εισφορές Φυσικών Προσώπων (άρθρα 18 του ν. 3758/2009, 30 του ν. 3986/2011, 5 του ν. 3833/2010),Έκτακτη Εισφορά στα Ιδιωτικά Πλοία Αναψυχής (άρθρο 3 του ν. 3790/2009), Έκτακτες Εφάπαξ Εισφορές Κοινωνικής Ευθύνης των Νομικών Προσώπων (άρθρα 2 του ν. 3808/2009 και 5 του ν. 3845/2010), Αυτοτελής Φορολογία Αφορολόγητων Αποθεματικών (άρθρο 8 του ν. 2579/1998), Φορολογία Προβλέψεων Επισφαλών Απαιτήσεων (άρθρο 9, παρ. 4 του ν. 3296/2004), η Αυτοτελής Φορολογία Αφορολόγητων Αποθεματικών Τεχνικών Επιχειρήσεων (άρθρο 3 τουν.2954/2001), Αυτοτελής Φορολογία των Αποθεματικών των Τραπεζών (άρθρο 10 του ν. 3513/2006), Ειδικός Φόρος Τραπεζικών Εργασιών (άρθρα 1 έως 16 του ν. 1676/1986).»
Επιπλέον όμως προβλέπονται και οι διοικητικές (όχι οι ποινικές) κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση με τη συγκεκριμένη νομοθεσία.
Νέα λογική και νέα προσέγγιση: από τα σοβαρότατα πρόστιμα για κάθε προβλεπόμενη παράβαση ως την ενδικοφανή προσφυγή και τις σημαντικές αρμοδιότητες των φορολογικών αρχών αλλά και την καινοφανή επέκταση της ευθύνης για την πληρωμή φορολογικών υποχρεώσεων και σε πρόσωπα κεφαλαιουχικών εταιριών που δεν ασκούν διοίκηση . Υπάρχουν όμως και ορισμένα ακόμα σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος ,από τα οποία ξεχωρίζουν:
1.Στον ορισμό της φοροδιαφυγής (άρθρο 55) ,εκτός τις προσδιοριζόμενες περιπτώσεις απόκρυψης καθαρών εισοδημάτων, μη απόδοσης ΦΠΑ , της είσπραξης επιστροφής των παραπάνω φόρων μετά από παραπλάνηση της φορολογικής αρχής, της έκδοσης πλαστών και εικονικών στοιχείων ,της έκδοσης ανακριβώς στοιχείων , περιλαμβάνεται και η απόκρυψη στοιχείων που αποτελούν αντικείμενο ή συνθέτουν το αντικείμενο του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων αξίας 5.000€ με μη υποβολή δήλωσης ή με υποβολή ανακριβούς δήλωσης και με σκοπό τη μη πληρωμή του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων καθώς και η απόκρυψη στοιχείων που αποτελούν αντικείμενο ή συνθέτουν το αντικείμενο του ειδικού φόρου ακινήτων με μη υποβολή δήλωσης ή με υποβολή ανακριβούς δήλωσης με τον αυτό ως άνω σκοπό .Προκειμένου ,δε, να μη παραμείνει εκτός ορισμού οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, ρητά περιλαμβάνεται στην έννοια της φοροδιαφυγής και η απόκρυψη οποιασδήποτε φορολογικής ύλης ποσού φόρου τουλάχιστον 5.000€.
2. Για τις προσδιοριζόμενες για τις ανάγκες του νομοθετήματος περιπτώσεις φοροδιαφυγής ,δηλαδή μάλλον για όλα σχεδόν τα βασικά φορολογικά αντικείμενα, το άρθρο 36&3 προβλέπει εξαιρετικά την επιμήκυνση της παραγραφής σε 20 χρόνια ! από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης , χωρίς καμιά περαιτέρω διευκρίνιση σε σχέση με τα σοβαρότατα ζητήματα που ανακύπτουν από την διάταξη .
3.Σοβαρότατη και απολύτως συναφής πρόβλεψη είναι και αυτή του άρθρου 43&3 σύμφωνα με την οποία φορολογούμενος που έχει καταδικαστεί για το αδίκημα της φοροδιαφυγής δεν μπορεί υπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης των οφειλών του !,μια ρύθμιση οι συνέπειες της οποίας δεν έχουν φανεί ακόμα στην πράξη.
4.Τέλος προβλέπονται πολύ αυστηρά μέτρα για την διασφάλιση είσπραξης των εσόδων του Δημοσίου , ενώ παράλληλα προβλέπονται πειθαρχικές ευθύνες των αρμοδίων οργάνων για την μη εκκίνηση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης για την είσπραξη των φόρων εντός 5 ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου ο φορολογούμενος κατέστη υπερήμερος .
Μαρούσα Πρωτοπαπαδάκη-Δικηγόρος
Το παρόν αποτελεί ενημερωτικό και μόνο σημείωμα και σε καμιά περίπτωση δεν συνιστά νομική συμβουλή ή παροχή υπηρεσίας προς οιονδήποτε τρίτο. Συνεπώς ο/η γράφων /γράφουσα ουδεμία ευθύνη φέρει για τυχόν χρήση αυτών από οποιονδήποτε αναγνώστη –τρίτο.