Με τον Ν. 4174/2013 και συγκεκριμένα στο άρθρο 63 προβλέπεται ο νέος τρόπος επίλυσης των φορολογικών διαφορών που εφαρμόζεται από 1.1.2014.

Ως αναγκαία προδικασία για την προσβολή κάθε πράξης της φορολογικής αρχής προβλέπεται η ΕΝΔΙΚΟΦΑΝΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΗ, μια προσφυγή η οποία ασκείται ενώπιον της ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ της ίδιας της φορολογικής αρχής. Απευθείας πλέον προσφυγή στα τακτική διοικητικά δικαστήρια είναι απαράδεκτη .

 Η ενδικοφανής αυτή προσφυγή   όχι μόνο θα πρέπει να αναφέρει το σύνολο των λόγων που προβάλει ο προσφεύγων αλλά επιπλέον θα πρέπει και να συνοδεύεται από το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων των ισχυρισμών του. Υποβάλλεται στην  φορολογική αρχή που εξέδωσε την πράξη  ή (όπως προστέθηκε με το άρθρο 49παρ 1 του ν. 4223/2013) παρέλειψε την έκδοση της  και άμεσα προωθείται στην ως άνω Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης. Η προθεσμία υποβολής αυτής είναι η γνωστή μέχρι σήμερα συντομότατη προθεσμία των 3ο ημερών από της κοινοποιήσεως της πράξης ή τη συντέλεση της παράλειψης.  Ο υπόχρεος ταυτόχρονα με την υποβολή της ενδικοφανούς προσφυγής, συνυποβάλλει στην αρμόδια φορολογική αρχή και ηλεκτρονικό φάκελο (σε οπτικό δίσκο – CD ή USB κλπ.), στον οποίο περιλαμβάνονται σε μαγνητική μορφή και σε οποιαδήποτε αναγνώσιμη μορφή αρχείου η υποβληθείσα ενδικοφανής προσφυγή αλλά και τα έγγραφα και δικαιολογητικά που επικαλείται (σε ηλεκτρονικά αρχεία), συνοδευόμενο από υπεύθυνη δήλωση άρθρου 8 Ν. 1599/1986 , με την οποία δηλώνεται το ακριβές του περιεχομένου των στοιχείων του ηλεκτρονικού φακέλου( ΠΟΛ 1209/2013 –ΠΟΛ1002/2013).

Με την παρ. 3 του ως άνω άρθρου 63 προβλέπεται ότι  με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής βεβαιώνεται άμεσα το 100%! του αμφισβητούμενου ποσού , καταβάλλεται το 50% και αναστέλλεται η καταβολή του υπολοίπου.Με πρόσφατη προσθήκη στο ίδιο άρθρο(ν.4254/2014) η αναστολή του ως άνω πρώτου εδαφίου της παρ. 3 δεν ισχύει επί του άμεσου προσδιορισμού του φόρου καθώς και επί πράξης  διοικητικού προσδιορισμού του  φόρου που εκδίδεται με βάση στοιχεία που έχουν παρασχεθεί από τον φορολογούμενο σε φορολογική του δήλωση.

Βεβαίως προβλέπεται και η δυνατότητα υποβολής  την ίδια ημέρα ,είτε αυτοτελώς είτε με το ίδιο δικόγραφο της ενδικοφανούς προσφυγής , αιτήματος αναστολής καταβολής του ως άνω ποσού .Αυτό όμως προβλέπεται ως δυνατότητα  αποκλειστικά και μόνο εφ” όσον κριθεί από την Επιτροπή  ότι η συγκεκριμένη πληρωμή θα είχε ως συνέπεια την ανεπανόρθωση βλάβη του υποχρέου. Προκειμένου να κριθεί το  αίτημα αναστολής θα πρέπει να συνυποβληθούν με την σχετικό δικόγραφο και πάλι όλα τα αποδεικτικά στοιχεία και έγγραφα, επιπλέον δε η γνωστή αναλυτική Υπεύθυνη Δήλωση για το παγκόσμιο εισόδημα και την  απανταχού κινητή και ακίνητη περιουσία του αιτούντος. Συγκεκριμένα ο αιτών θα πρέπει να δηλώσει: α) τα παγκόσμια έσοδα ή εισοδήματά του από κάθε πηγή κατά το προηγούμενο και κατά το τρέχον οικονομικό έτος και β) την περιουσιακή του κατάσταση στην Ελλάδα και οπουδήποτε στην αλλοδαπή κατά το χρόνο κατάθεσης της αίτησης αναστολής. Αν ο αιτών είναι φυσικό πρόσωπο, δηλώνονται και τα παγκόσμια έσοδα ή εισοδήματα από κάθε πηγή κατά το προηγούμενο και κατά το τρέχον οικονομικό έτος, καθώς και η περιουσιακή κατάσταση οπουδήποτε στην Ελλάδα και στην αλλοδαπή του ή της συζύγου και των ανηλίκων τέκνων αυτού κατά το χρόνο κατάθεσης της αίτησης αναστολής. Αν ο αιτών είναι νομικό πρόσωπο ή οποιασδήποτε μορφής νομική οντότητα, δηλώνονται και τα παγκόσμια έσοδα ή εισοδήματα από κάθε πηγή κατά το προηγούμενο και κατά το τρέχον οικονομικό έτος, καθώς και η περιουσιακή κατάσταση οπουδήποτε στην Ελλάδα και στην αλλοδαπή, κατά το χρόνο κατάθεσης της αίτησης αναστολής, των συνδεδεμένων νομικών προσώπων με τον αιτούντα καθώς και των φυσικών προσώπων που σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις ευθύνονται ατομικά για τις φορολογικές υποχρεώσεις  του αιτούντος. Ως συνδεδεμένο νομικό πρόσωπο για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου, νοείται  η σύνδεση σε σχέση άμεσης ή έμμεσης ουσιώδους διοικητικής ή οικονομικής εξάρτησης ή ελέγχου, λόγω συμμετοχής του αιτούντος στο κεφάλαιο ή τη διοίκηση του άλλου νομικού προσώπου ή λόγω συμμετοχής των ιδίων προσώπων στο κεφάλαιο ή στη διοίκηση και των δύο νομικών προσώπων.Η περιουσιακή κατάσταση περιλαμβάνει ιδίως τα εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα σε ακίνητα, τις καταθέσεις οποιουδήποτε είδους και τα συναφή τραπεζικά προϊόντα, τις επενδύσεις σε κινητές αξίες, τα μηχανοκίνητα ιδιωτικά μέσα μεταφοράς, τα δάνεια και τις δωρεές, τις μετοχές, τα μερίδια, τα δικαιώματα ψήφου ή συμμετοχής σε κεφάλαιο σε οποιασδήποτε μορφής νομική οντότητα, όπως ορίζεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 51Α του Κ.Φ.Ε. (Ν.2238/94) και τα εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα σε κινητά αξίαςάνω των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ. Μαζί με την περιουσιακή κατάσταση δηλώνεται από τον αιτούντα και η εκτιμώμενη αγοραία αξία των περιουσιακών στοιχείων που περιλαμβάνονται σε αυτήν. Για τα ακίνητα δηλώνεται και η αντικειμενική αξία αυτών.Αν ο αιτών τηρεί λογιστικά βιβλία του Κ.Φ.Α.Σ. κατά τη διπλογραφική μέθοδο, με την αίτηση αναστολής συνυποβάλλονται ο τελευταίος ισολογισμός και το τελευταίο αναλυτικό ισοζύγιο γενικής λογιστικής του τρέχοντος οικονομικού έτους. Αίτηση αναστολής που δε συνοδεύεται από τα προαναφερθέντα στοιχεία απορρίπτεται.

 Για την υπηρεσία προβλέπεται βεβαίως η δυνατότητα σιωπηρής απόρριψης της αιτήσεως αναστολής  με την οποία εξομοιώνεται η παράλειψη έκδοσης απόφασης εντός προθεσμίας  20 ημερών .Τυχόν χορηγηθείσα αναστολή ισχύει μέχρι την κοινοποίηση της απόφασής επί της ενδικοφανούς προσφυγής στον υπόχρεο, άλλως μέχρι την άπρακτη πάροδο του προβλεπόμενου χρονικού διαστήματος για την έκδοση της

Εννοείται αλλά και προβλέπεται ότι τυχόν ευνοϊκή απόφαση επί της ασκηθείσας αναστολής εκτελέσεως ουδόλως απαλλάσσει τον αιτούντα από  τους τόκους (σε αντικατάσταση πλέον των προσαυξήσεων) μεταγενέστερης καταβολής. Πρόκειται για το γνωστό πρόβλημα-προβληματισμό με δεδομένη την τελική επίλυση της ουσιαστικής διαφοράς μετά την παρέλευση αρκετών ετών ,το οποίο πλέον καθίσταται ακόμα εντονότερο με τις δυσμενέστερες  οικονομικά θεσπισθείσες συνέπειες της μη εμπρόθεσμης καταβολής των χρεών.

Ενδιαφέρον έχει η υποχρέωση αναγραφής στα δικόγραφα της ηλεκτρονικής διεύθυνσης (email) αφού πλέον η κοινοποίηση πράξεων και αποφάσεων από την φορολογική αρχή νομίμως διενεργείται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου……

Ο Προϊστάμενος της αρμόδιας φορολογικής αρχής αμέσως μετά την υποβολή της  ενδικοφανούς προσφυγής ορίζει υπάλληλο, ο οποίος καθίσταται υπεύθυνος για τη σύνταξη αιτιολογημένων απόψεων της φορολογικής αρχής επί των ισχυρισμών που προβάλλει ο υπόχρεος στην ασκηθείσα ενδικοφανή προσφυγή του και για την παροχή τυχόν πληροφοριών επί του αιτήματος αναστολής καταβολής του πενήντα τοις εκατό (50%) του αμφισβητούμενου ποσού της πράξης. Ο  υπάλληλος που ορίσθηκε δημιουργεί ηλεκτρονικό φάκελο της υπόθεσης τον οποίο αποστέλλει μέσω ηλεκτρονικής διεύθυνσης στην Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης(ΠΟΛ 1211/2013).

Η ως άνω Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης εκδίδει απόφαση εντός 60 ημερών ( υπάρχει μεταβατική διάταξη για όσες πράξεις εκδίδονταν  ως 28/2/2014 για τις οποίες η συγκεκριμένη προθεσμία ανέρχεται σε 120 μέρες) .Για την εξέταση της προσφυγής  κατ” αρχήν δεν καλείται και δεν παρίσταται ο ενδιαφερόμενος , η δε Υπηρεσία έχει και πάλι το δικαίωμα να μην εκδώσει απόφαση εντός της ως άνω προθεσμίας των 60 ημερών οπότε απλά η προσφυγή θεωρείται ως απορριφθείσα σιωπηρώς .

Σε περίπτωση ευνοϊκής απόφασης της Επιτροπής Εσωτερικής Επανεξέτασης  επί της ενδικοφανούς προσφυγής, η φορολογική αρχή δεν έχει το δικαίωμα ασκήσεως  προσφυγής ( σε αντίθεση με τη γνωστή σε όλους διαδικασία ενδικοφανών προσφυγών ενώπιον των επιτροπών του ΙΚΑ όπου ακόμα και όταν γίνεται δεκτή η  προσφυγή  του αιτούντος, το ΙΚΑ προσφεύγει πάντοτε στη συνέχεια ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων)

Αν η προσβαλλόμενη πράξη ακυρωθεί από την Επιτροπή για τυπικούς λόγους ,ο φάκελος επαναπέμπεται στη φορολογική αρχή ο και ο Προϊστάμενος αυτής ενεργεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης

Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι δεν προβλέπεται πλέον η δυνατότητα διοικητικής επίλυσης της διαφοράς ,μιας διαδικασίας η οποία στο παρελθόν οδήγησε πολλές φορές σε πραγματική και άμεση  λύση για τους προσφεύγοντες

 Κατά της απόφασης της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης ή της σιωπηρής απόρριψης της ενδικοφανούς προσφυγής, ο υπόχρεος δύναται να ασκήσει προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Δικαστηρίου σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Η προσφυγή κατατίθεται από τον υπόχρεο στη γραμματεία της έδρας του δικαστηρίου στο οποίο απευθύνεται, εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση σε αυτόν της απόφασης της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης ή της σιωπηρής απόρριψης της ενδικοφανούς προσφυγής λόγω παρόδου της προθεσμίας προς έκδοση ή κοινοποίηση της απόφασης στον υπόχρεο.

Με επιμέλεια του υπόχρεου και επί ποινή απαραδέκτου άσκησης της προσφυγής, απαιτείται η επίδοση επικυρωμένου αντιγράφου του δικογράφου της προσφυγής στην Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης, μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από τη λήξη της  προθεσμίας για την άσκηση της προσφυγής.

Μαρούσα Πρωτοπαπαδάκη- Δικηγόρος

Το παρόν αποτελεί ενημερωτικό  και μόνο σημείωμα και σε καμιά περίπτωση δεν συνιστά νομική συμβουλή ή παροχή υπηρεσίας προς οιονδήποτε τρίτο. Συνεπώς ο/η γράφων /γράφουσα ουδεμία ευθύνη φέρει για τυχόν χρήση αυτών από οποιονδήποτε αναγνώστη –τρίτο.