Διέξοδο σε πλήθος μικροδιαφορών φαίνεται να προσφέρει η Ευρωπαϊκή Διαδικασία Μικροδιαφορών (ΕΔΜ), μια δικαστική διαδικασία ήδη σε ισχύ από το έτος 2007 (Κανονισμός 861/2007 - L 199/1), η οποία όμως τυγχάνει μέχρι στιγμής ελάχιστης –αν όχι μηδενικής- εφαρμογής. Ως διαδικασία καταλαμβάνει τις διασυνοριακές υποθέσεις αστικού και εμπορικού χαρακτήρα, οι οποίες έχουν χρηματικό ή χρηματικά αποτιμητό αντικείμενο, εφόσον η αξία τους δεν υπερβαίνει τις 2.000 €. Ήδη, δε, με τις τροποποιήσεις που επέφερε ο Κανονισμός 2015/2421 και θα ισχύσουν από 14.07.2017 μπορούν να εκδικαστούν με αυτήν τη διαδικασία οι υποθέσεις των οποίων το αντικείμενο δεν υπερβαίνει τις 5.000 €.  

Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Διαδικασία Μικροδιαφορών θεσπίστηκε κατόπιν της διαπίστωσης ότι ιδίως στην περίπτωση των μικροδιαφορών -πόσο μάλλον των μικροδιαφορών που υπερβαίνουν τα σύνορα του εκάστοτε κράτους μέλους της ΕΕ- ο χρόνος, η προσπάθεια και η δαπάνη μπορεί συχνά να είναι εντελώς δυσανάλογα προς το ύψος της απαίτησης.

Με το σκεπτικό αυτό η διαδικασία διαρθρώθηκε ως εξής:

1.      Ο ενάγων καταθέτει συμπληρωμένο το τυποποιημένο έντυπο που επισυνάπτεται στο Παράρτημα του Κανονισμού.

2.      Ακολουθεί τυπική κρίση του Δικαστηρίου εάν η υπόθεση υπάγεται ή όχι στην ΕΔΜ και εάν τα στοιχεία της αίτησης είναι επαρκή ή χρειάζεται κάποια συμπλήρωση το έντυπο. Αν βέβαια η αγωγή είναι προδήλως αβάσιμη, η αίτηση απορρίπτεται, διαφορετικά το Δικαστήριο ενημερώνει τον ενάγοντα για τις αναγκαίες συμπληρώσεις. Εάν η υπόθεση δεν υπάγεται στην ΕΔΜ, ο ενάγων επιλέγει εάν θα την αποσύρει ή εάν θα την συνεχίσει σε εθνικό επίπεδο.

3.      Η αγωγή με τα συνοδεύοντα αυτήν δικαιολογητικά επιδίδεται μέσω ταχυδρομείου εντός 14 ημερών από την πλήρη συμπλήρωσή της στον εναγόμενο, ο οποίος καλείται να ανταποκριθεί εντός 30 ημερών συμπληρώνοντας ένα επίσης τυποποιημένο έντυπο. Εάν ο εναγόμενος ανταποκριθεί, αντίγραφο της απάντησης επιδίδεται στον ενάγοντα. Εξάλλου, ο εναγόμενος έχει τη δυνατότητα να προβάλει δικές του αξιώσεις καταθέτοντας ανταγωγή κατά όμοια διαδικασία (συμπλήρωση εντύπου Α κ.λπ.)

4.      Στο τελικό, πλέον, στάδιο, το Δικαστήριο εξετάζει το βάσιμο της αξίωσης και τα αποδεικτικά στοιχεία, έχοντας τη δυνατότητα να ζητήσει και περαιτέρω στοιχεία, αλλά και να καλέσει τους διαδίκους σε προφορική ακρόαση.

5.      Το Δικαστήριο αποφαίνεται επί της ουσίας και εκδίδει βεβαίωση ότι «η απόφαση αναγνωρίζεται και εκτελείται σε άλλο κράτος μέλος χωρίς να απαιτείται κήρυξη της εκτελεστότητας και χωρίς τη δυνατότητα αμφισβήτησης της αναγνώρισής της».

Από τα ανωτέρω γίνεται αντιληπτό ότι η Ευρωπαϊκή Διαδικασία Μικροδιαφορών αποτελεί διαδικασία της οποίας το κέντρο βάρους εντοπίζεται στην προδικασία· η πορεία και η διάρκειά της διαμορφώνονται μεταξύ άλλων από τη συμμετοχή ή μη των μερών και από τα έγγραφα που έχουν προσκομισθεί εντός των αυστηρών ορίων που έχουν τεθεί από τον Κανονισμό. Η αποτελεσματικότητά της φυσικά έγκειται και στο γεγονός ότι οδηγεί στην έκδοση εκτελεστού τίτλου, παρά τη δυνατότητα άσκησης ενδίκων μέσων. Ιδίως, δεν απαιτείται η αναγνώριση και η κήρυξη της  εκτελεστότητας της απόφασης  στην αλλοδαπή χώρα, αντίστοιχα με ό, τι προβλέπει ο Κανονισμός 1215/2012 Βρυξέλλες Ια- κατάργηση του exequatur). Αναφορικά, τέλος, με το κόστος της διαδικασίας, αυτό εμφανίζεται καταρχήν σαφώς μειωμένο. Ο ενάγων καλείται να πληρώσει το δικαστικό τέλος που απαιτείται από το εθνικό δίκαιο του κράτους μέλους –στην περίπτωση της Ελλάδας, το δικαστικό ένσημο- και την αμοιβή του δικηγόρου του (εφόσον επιλέξει να εκπροσωπηθεί από συνήγορο). Κατά τα λοιπά, δεν επιβαρύνεται με το κόστος των επιδόσεων στο εξωτερικό, το οποίο έξω από την ΕΔΜ αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα επιδίωξης είσπραξης απαιτήσεων μικρού ποσού με οφειλέτη κάτοικο εξωτερικού.

Προσωπική μου αίσθηση είναι ότι με την αρωγή όλων των εμπλεκόμενων μερών, των Ειρηνοδικείων, των Δικαστικών Λειτουργών και του δικηγορικού κόσμου, η Ευρωπαϊκή Διαδικασία Μικροδιαφορών μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο στα χέρια του ενάγοντος και έτσι να καταστεί δυνατή η επιδίωξη είσπραξης απαιτήσεων,για ποσά ως 5000€,  από χώρες του εξωτερικού

Αντωνία Καρδαμάκη-Ασκ.Δικηγόρος

 

Για να δείτε το σχετικό αρχείο πατήστε εδώ