Με το άρθρο 184&9 του ν.4261 /5.5.2014(ΦΕΚ τεύχος Α 107) που τιτλοφορείται «Πρόσβαση στη δραστηριότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2013/36/ΕΕ), κατάργηση του ν. 3601/2007 και άλλες διατάξεις» προβλέπεται η δυνατότητα εξόφλησης του συνόλου ή μέρους οφειλόμενου φόρου κληρονομίας από οφειλέτη, που βρίσκεται σε αδυναμία να τον καταβάλει σε μετρητά, με μεταβίβαση στο δημόσιο της πλήρους κυριότητας ολοκλήρου αξιόλογου ακινήτου . Συγκεκριμένα η νέα και ρύθμιση έχει ως εξής :
9. Η παράγραφος 6 του άρθρου 82 του Κώδικα διατάξεων φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια, ο οποίος κυρώθηκε με το πρώτο άρθρο του ν. 2961/2001 (Α΄ 266) αντικαθίσταται ως εξής:«6. Με πράξη της Φορολογικής Διοίκησης επιτρέπεται η εξόφληση του συνόλου ή μέρους οφειλόμενου φόρου κληρονομιάς από οφειλέτη που βρίσκεται σε αδυναμία να τον καταβάλει με μετρητά, μετά από αίτησή του, με μεταβίβαση στο Ελληνικό Δημόσιο της πλήρους κυριότητας ολοκλήρου αξιόλογου κληρονομιαίου ή άλλου ακινήτου, το οποίο βρίσκεται εντός σχεδίου πόλης και δεν βαρύνεται με οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα, αγωγή ή άλλο βάρος. Σε καμία περίπτωση δεν αποδίδεται στον οφειλέτη η τυχόν διαφορά μεταξύ της αξίας του ακινήτου που προσφέρεται και του φόρου κληρονομιάς που οφείλεται. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων καθορίζεται η διαδικασία εξόφλησης του φόρου και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου
Έχει ενδιαφέρον να δούμε πως ακριβώς θα εφαρμοστεί η συγκεκριμένη διάταξη , ιδίως αναφορικά με την ερμηνεία των όρων «αδυναμία» καταβολής με μετρητά και φυσικά του «αξιόλογου» ακινήτου και του τρόπου αποτίμησης της αξίας αυτού. Θα είναι επιπλέον μια διαδικασία που θα εφαρμόζεται άμεσα ή μέχρι να ληφθεί η σχετική απόφαση θα έχει επιβαρυνθεί με τόσους τόκους ο φόρος ώστε να τελικά να μεταβιβάζεται στο δημόσιο ακίνητο μεγαλύτερης αξίας από το πραγματικό χρέος. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και με την υφιστάμενη πρόβλεψη ότι τυχόν διαφορά της αξίας του ακινήτου και του οφειλόμενου φόρου δεν αποδίδεται η οποία σαφώς επιδέχεται σοβαρής συζήτησης και αντίλογου, η ρύθμιση ειδικά για το φόρο κληρονομιάς είναι στη σωστή κατεύθυνση.
Μαρούσα Πρωτοπαπαδάκη-Δικηγόρος