Σύμφωνα με το άρθρο 12 του νέου Κ.Φ.Ε. στο ακαθάριστο από μισθωτή εργασία περιλαμβάνονται τα πάσης φύσεως εισοδήματα σε χρήμα ή σε είδος που αποκτώνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης .Εργασιακή σχέση υφίσταται όταν ένα φυσικό πρόσωπο παρέχει υπηρεσίες :
Α. στο πλαίσιο σύμβασης εργασίας (μισθωτή εργασία)
Β. όταν υφίσταται σύμβαση ,γραπτή ή προφορική, με χαρακτηριστικά μισθωτής εργασίας ,δηλαδή ο εργοδότης καθορίζει ή ελέγχει τον τόπο, τον τρόπο και το χρόνο εκτέλεσης των υπηρεσιών
Γ. ως διευθυντής ή μέλος του Δ.Σ. εταιρίας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου
Δ. ως δικηγόρος με πάγια αντιμισθία για παροχή νομικών υπηρεσιών
Ε. με βάση έγγραφη συμφωνία παροχής υπηρεσιών ή σύμβασης έργου με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ,τα οποία δεν υπερβαίνουν τα τρία, ή εφ’ όσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτό ,το 75% του ακαθαρίστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα από τα πρόσωπα που λαμβάνουν τις υπηρεσίες ΚΑΙ εφ’ όσον δεν έχει την εμπορική ιδιότητα και δεν διατηρεί επαγγελματική εγκατάσταση που διαφέρει από την κατοικία του. Ο περιορισμός αυτός δεν εφαρμόζεται αν ο φορολογούμενος αποκτά εισόδημα από μισθωτή εργασία ,σύμφωνα με άλλες παραγράφους
Στ. είναι δημόσιος υπάλληλος
Επιγραμματικά , εργασιακή σχέση έχουμε ,εκτός από την κλασσική περίπτωση της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας ( πρόσληψη, πρόγραμμα στην Επιθεώρηση, ασφάλιση στο ΙΚΑ κτλ) στην περίπτωση που η σύμβαση έχει τα χαρακτηριστικά της εξαρτημένης εργασίας (δηλαδή ο εργοδότης καθορίζει ή ελέγχει τον τρόπο, τον χρόνο και τον τόπο της εργασίας ) καθώς και στις αμοιβές των μελών του Δ.Σ. και στους αμειβόμενους με Τ.Π.Υ. Στην τελευταία αυτή περίπτωση όμως κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις :είτε ο εργαζόμενος να αποκτά εισοδήματα από τρεις εργοδότες είτε από έναν κύριο εργοδότη (75% του εισοδήματος) ,να μην έχει την εμπορική ιδιότητα και να έχει έδρα την κατοικία του. Προσοχή στον όρο «εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα» τα οποία ορίζονται στο άρθρο 21 του Κ.Φ.Ε.
Ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτή εργασία θεωρείται :
Α. οι τακτικές αποδοχές(μισθοί ,ημερομίσθια, δώρα ,επιδόματα ,αποζημίωση αδείας )και οι προμήθειες ,τα φιλοδωρήματα και οι λοιπές αμοιβές.
Β. η αποζημίωση εξόδων φιλοξενίας ή ταξιδίου ,το επίδομα ενοικίου και το επίδομα κόστους διαβίωσης.
Γ. η αποζημίωση εξόδων του εργαζόμενου ή συγγενικού του προσώπου
Δ. η αποζημίωση απόλυσης .
Ε. οι συντάξεις
Στ. Η παροχή οποιασδήποτε μορφής που λαμβάνει ο εργαζόμενος πριν την έναρξη της εργασιακής σχέσης και
Ζ. το ασφάλισμα στο πλαίσιο ομαδικών συνταξιοδοτικών ασφαλιστηρίων.
Με το άρθρο 13 του νέου Κ.Φ.Ε. καθορίζεται ότι οποιεσδήποτε παροχές σε είδος λαμβάνει ο εργαζόμενος ή συγγενικό του πρόσωπο συνυπολογίζονται στο φορολογητέο του εισόδημα στην αγοραία τους αξίας, εφ’ όσον το σύνολο τους υπερβαίνει τα 300€ το χρόνο .
Για την παραχώρηση χρήσης ενός οχήματος σε εργαζόμενο εταίρο ή μέτοχο για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός έτους η παροχή υπολογίζεται σε 30% του κόστους του οχήματος που καταχωρείται στα βιβλία του εργοδότη( εδώ ο νόμος δεν καθορίζεται τι είδους όχημα αφορά –θα μπορούσε να πει κανείς ότι συμπεριλαμβάνει και τα Φ.Ι.Χ).Στο κόστος περιλαμβάνονται οι αποσβέσεις, τα τέλη κυκλοφορίας, τα έξοδα επισκευής και συντήρησης καθώς και το χρηματοδοτικό κόστος για την αγορά ή τη μίσθωση του οχήματος . Στην περίπτωση που σε κάποιο έτος το κόστος είναι μηδενικό η παροχή ορίζεται στο 30% της μέσης δαπάνης ή απόσβεσης κατά τα τελευταία τρία χρόνια .
Στην περίπτωση δανείου με έγγραφη συμφωνία προς εργαζόμενό, εταίρο ή μέτοχο ,η παροχή αποτιμάται ως διαφορά των τόκων που θα κατέβαλε ο εργαζόμενος αν το επιτόκιο ήταν το μέσο επιτόκιο της αγοράς και του τόκου που κατέβαλε ο εργαζόμενος στη διάρκεια ενός μήνα. Το μέσο επιτόκιο της αγοράς θα καθορίζεται με υπουργική απόφαση. Αν δεν υφίσταται έγγραφη συμφωνία δανείου, το σύνολο του αρχικού κεφαλαίου λογίζεται ως παροχή σε είδος .Επίσης, η προκαταβολή μισθού άνω των τριών μηνών θεωρείται δάνειο.
Στην περίπτωση παραχώρησης κατοικίας η παροχή αποτιμάται στο ποσό του ενοικίου που καταβάλει η επιχείρηση και στην περίπτωση που η κατοικία είναι ιδιοκτησία της επιχείρησης σε ποσοστό 3% της αντικειμενικής της αξίας.
Τέλος, η αξία της παροχής σε είδος με τη μορφή δικαιώματος προαίρεσης απόκτησης μετοχών προσδιορίζεται κατά το χρόνο άσκησης του δικαιώματος ακόμα και αν δεν υφίσταται τότε εργασιακή σχέση.
Με το άρθρο 14 του ν. 4172/2013 καθορίζονται ποιες καταβολές ή παροχές εξαιρούνται από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία .Αυτές είναι :
Α. Αποζημίωση εξόδων διαμονής σίτισης και ημερήσια αποζημίωση για έξοδα του εργαζόμενου για τους σκοπούς της επιχείρησης
Β. Αποζημίωση για τα έξοδα κίνησης του εργαζόμενου κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του
Γ. Οι κρατήσεις υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων
Δ. Εισφορές υπέρ επαγγελματικών ταμείων που έχουν συσταθεί με νόμο
Ε. Η αξία των διατακτικών σίτισης αξίας έως 6€ ημερησίως
Στ. Παροχές ασήμαντες αξίας μέχρι 27€ ετησίως
Ζ. Τα ασφάλιστρα σε περίπτωση ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων
Η. τα ασφάλιστρα μέχρι 1500€ ανά εργαζόμενο για ιατροφαρμακευτική ή νοσοκομειακή κάλυψη ή την κάλυψη του κινδύνου ζωής ή ανικανότητας στο πλαίσιο ασφαλιστηρίου συμβολαίου
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην διατύπωση της παρ. 1 του άρθρου 13 «…..οποιεσδήποτε παροχές σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή συγγενικό αυτού πρόσωπο συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημα του στην αγοραία αξία τους εφ’ όσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των 300€ ανά φορολογικό έτος». Η χορήγηση ,λοιπόν, κινητού από την επιχείρηση στον εργαζόμενο ,εφ’ όσον η αξία της κατανάλωσης υπερβαίνει τα 300€ το χρόνο και με την προϋπόθεση ότι δεν υφίστανται και άλλου είδους παροχές , αποτελεί παροχή σε είδος αθροιστέα στο φορολογητέο εισόδημα του εργαζόμενου.
Σε κάθε περίπτωση κατά την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΕΡΔΙΚΑΚΗΣ